Erçek Gölü, sadece yerel türler değil Flamingolar gibi göçmen kuşların da konaklama ve üreme alanı olan zengin bir doğal ortam ve doğal bir kuş cenneti olarak bilinir. "B" sınıfı sulak alanlar arasında olan bu göl hakkında pek çok merak edilen sorular vardır. Peki, Erçek Gölü nasıl oluştu? Erçek Gölü derinliği ne kadar? İşte Erçek Gölü ile ilgili tüm bilmeniz gerekenler...
ERÇEK GÖLÜ NEREDE?
Erçek Gölü, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Van Gölü'nün doğusunda yer alır. Uzunluğu 16 km , genişliği ise 11 km olan bu göl bir sodalı göldür. Erçek Gölü Van'ın İpekyolu, Tuşba ilçelerine bağlıdır. Konumu ise: 38°40′18″K 43°34′42″D
ERÇEK GÖLÜ NASIL OLUŞTU?
Erçek Gölü, Van Gölü'nün doğusunda lavların yığılmasıyla oluşmuş bir volkanik set gölü olarak kabul ediliyor. Fakat yapılan yeni araştırmalarda göl çevresinde volkan setine rastlanmadığı iddia edilmiş ve gölün havzasının D-B yönlü faylarla, göl çanağının K-G yönlü fayların etkisiyle oluştuğu savunuluyor. Bu yüzden gölün Üst Pleistosende oluşan genç bir tektonik göl olduğu kabul edilmektedir.
KUŞ CENNETİ: ERÇEK GÖLÜ
İçerisinde yüzlerce kanatlı hayvan ve kuş türünü barındırmaktadır. Önemli Kuş Alanı statüsünde olan bu göl Türkiye'de bulunan 453 kuş türünün yarısının varlığını sürdürmektedir. Ayrıca sadece yerel değil Flamingo gibi göçmen kuşların da konaklama ve üreme alanı olan zengin bir doğal ortam ve doğal bir kuş cennetidir.
Erçek Gölü, ulusal ve uluslararası sınıflandırmalarda önemli kuş alanları arasında "B" sınıfı sulak alanlar arasında yer alır. Genelde nesli tükenmekte olan kuşların barındığı alanlardır.
ERÇEK GÖLÜ'NÜN DERİNLİĞİ NE KADAR?
Erçek Gölü, Van Gölü'nün 30 km doğusunda suları alkali özelliklerde olup pH değeri 10.75 ile 9.40 arası değişen bir göldür. Bu gölün yüzey alanı 114 km^2, yüzey rakımı ise 1808.32 m'dir. Bu gölün en derin yeri 40 m olup ortalama derinlik 18.45 m'dir. Gölü besleyen tek akarsu gölün doğusundan dökülen Memedik Deresi'dir.
Gölde doğal olarak hiçbir balık türü yaşamıyorken 1985 yılında Van Tarım İl Müdürlüğü tarafından göle, Van Gölü'nden alınan İnci Kefali yavruları yurtlandırılmıştır. Bu işlem, 1992 yılına kadar her yıl yapılmıştır. Gölde daha önce 3 kooperatif kurulmuş ve balıkçılık teşvik edilmişse de kooperatiflerin üreme dönemi balıkçılığında ısrar etmesi bu çabaları boşa çıkarmıştır. Bu yüzden profesyonel olarak balıkçılık yapılmamaktadır. Ancak üreme döneminde inci kefali toplu şekilde tatlı sulara göç ederken, kaçak yollardan üreme dönemi balıkçılığı yapılmaya devam edilmektedir. Göldeki inci kefali popülasyonunun biyolojik özellikleri üzerine hiçbir çalışma yapılmamış sadece Sarı ve İpek (1998) tarafından dağılımları incelenmiştir.
ERÇEK GÖLÜ'NDE YAPILAN ÇALIŞMALAR
Erçek Gölü, Van Gölü havzasında önemli bir yere sahip olmasına karşın hakkında pek az çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların çoğu gölün fiziksel özellikleri ve etki alanı içerisindeki diğer canlıları kapsamaktadır. Erçek Gölü İnci Kefali popülasyonu hakkında bir çalışma dışında başka bir çalışmaya rastlamamıştır.
Bahçet ve Atlan (1994): Van-Erçek ve Turna-Bostaniçi göllerine yapılan çalışmada dominant bir bitki toplulukları görüldü ve bu bitkinin topluluklarının da olduğu bildirildi.
Yıldız (1997): Bu çalışmada sıcaklığın 1-23 derece arasında değiştiğini, pH en fazla 10.75 , en düşük 9.40 olarak bildirilmiştir. Ayrıca çözünmüş oksijen oranı en yüksek 6,7 mg/l ve en düşük 2,9 mg/l olarak ölçülmüştür.
Sarı ve İpek(1998) Erçek Gölü'nün batımetrik özelliklerinin belirlenmesi adında yapılan çalışmada su seviyesi haritası belirlenmiştir. Gölün en derin noktasının 40 metre , ortalama derinliğin ise 18,45 m olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Ağustos ayında 6-20 m derinliklerde ancak genel olarak 10 metre derinliklerde olduğu keşfedilmiştir.
