Güncel

Bağırsak sağlığı kan kanserini önlemenin anahtarı olabilir

Nature dergisinde 23 Nisan 2025'te yayımlanan çarpıcı bir araştırma, yaşa bağlı bağırsak değişikliklerinin pre-lösemik (kan kanseri öncülü) kan hücrelerinin büyümesini teşvik ettiğini ortaya koydu

Abone Ol

Cincinnati Children’s Hastanesi ve uluslararası bilim insanları tarafından yürütülen çalışma, bağırsak sağlığı ile kan kanseri riski arasındaki güçlü bağlantıyı gözler önüne seriyor.

Araştırma, yaş ilerledikçe veya bağırsak sağlığı bozulduğunda, bağırsak duvarının geçirgenliğinin arttığını, bu sayede bazı zararlı bakteriyel moleküllerin kana karışabildiğini gösteriyor. Özellikle ADP-heptose adlı bir şeker türevi, uykuda bekleyen pre-lösemik hücrelerin büyümesini tetikliyor.

Bilim insanları bu süreci ölçmek için TIFAsome Assay adını verdikleri yeni bir kan testi geliştirdi. Bu test, ADP-heptose’un kandaki varlığını ve etkisini belirleyebiliyor.

Bu keşif, son yıllarda sıkça tartışılan CHIP (Bilinmeyen Potansiyele Sahip Klonal Hematopoez) ile de doğrudan ilişkili. 70 yaş üzerindeki bireylerin yaklaşık %10–20’sinde görülen CHIP, belirti vermeyen ancak kanser ve kalp hastalığı gibi ciddi riskler taşıyan bir durum.

Araştırma, CHIP’i taklit eden farelerde ADP-heptose ile etkileşim sonucu pre-lösemik hücrelerin büyük ölçüde çoğaldığını gösterdi.

Çalışmada ayrıca, ADP-heptose’un etkisinin ALPK1 adlı bir reseptör protein aracılığıyla gerçekleştiği saptandı. ALPK1’in engellenmesi, bu hücre büyümesini durdurabilir. Mevcut durumda ALPK1’i hedefleyen bir ilaç bulunmamakla birlikte, araştırmacılar UBE2N inhibitörü ile pre-lösemik hücrelerin çoğalmasının ciddi şekilde engellendiğini belirledi.

Bilim insanları, bu bulguların yalnızca kan kanseri değil, kalp-damar hastalıkları, romatizma, gut ve osteoporoz gibi yaşla bağlantılı pek çok hastalık için de geçerli olabileceğini söylüyor. Araştırmanın başyazarı Dr. Starczynowski:

“Bağırsak sağlığını korumak, sadece sindirim için değil, sistemik hastalıklardan korunmak için de hayati önem taşıyor” diyor.