Van’ın simgesi olan inci kefali, fiyatıyla cep yakmaya başladı. Van Balığı olarak bilinen inci kefalinin konserveye dönüştürülmesi piyasaya olumsuz yansıdı. Kırmızı ete alternatif olarak her yıl inci kefali tüketen Van halkı, artık bu balığa da erişmekte zorlanıyor. Daha önce kilosu 30 TL civarında olan inci kefali, bugün 100 TL’ye kadar çıktı. Artan maliyetler, akaryakıt fiyatlarındaki yükseliş ve konserve projesi, bu artışın en büyük nedenleri arasında gösteriliyor.
Geçtiğimiz yıl başlatılan konserve projesi başarılı olmuş ve İnci Kefali Konservesi raflardaki yerini almıştı. Ancak konserve projesi sonrası endemik tür olan inci kefalinin Van’da tüketimi zorlaştı. Tonlarca balığın konserve için Van dışına çıkarıldığına vurgu yapan balıkçı Mehmet Selen, “Konserve üretimi için balıkların büyük kısmı fabrikalara gidiyor, pazarda balık bulmak neredeyse imkânsız hale geldi. Fiyatlar yüzde 100’ü aştı. Eskiden insanlar 5-10 kilo alabiliyordu, şimdi bir kilo bile alamıyor,” ifadeleriyle durumun vahametini özetledi.
“BİZE VAN BALIĞINI ÇOK GÖRDÜLER”
Vatandaşlar, projeyi eleştirirken kendi ihtiyaçlarının göz ardı edildiğini düşünüyor. Konuyla ilgili Ali Çiftçi isimli bir vatandaş, “Van’da üreyen balık, dışarıya tonlarca gönderiliyor. Kilosu 100 TL olmuş. Van halkının temel besin kaynağını bile elimizden aldılar. Mecliste bizi temsil edenler bize bunu layık görüyor,” diyerek tepkisini dile getirdi.
"NESLİ TÜKENME TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA"
Konserve üretimiyle artan avlanma ise inci kefali popülasyonunu ciddi şekilde tehdit ediyor. Balıkçı Aydın Akman, “Burası bir göl, deniz değil. Her gün tonlarca balık çekiliyor. Eğer böyle devam ederse, birkaç yıl içinde Van balığı nesli tükenir. Daha sıkı denetim ve avlanma kotası şart,” diyerek uyarıda bulundu.
BALIK YİYEMEYEN BİR HALK
Artan fiyatlar, halkın balık tüketimini neredeyse imkânsız hale getirdi. Yaklaşık 30 yıldır balıkçılık yaptığını söyleyen Mehmet Cafer Erkaya, “1986’dan beri balıkçıyım. Eskiden insanlar bol bol balık yiyordu. Şimdi fiyatlar 100-150 TL’ye çıktı. Bu fiyatlarla gariban halk balık yiyemez oldu. Van balığı halkın temel gıdasıdır ve fiyatı makul tutulmalıdır. Sadece halk değil, balıkçılar da projeden zarar gördü. Mazot ve eleman maliyetlerini karşılamakta zorlanan balıkçılar, düşük kâr marjları nedeniyle işlerini sürdüremiyor. Bu balığın fiyatı en fazla 40-50 TL olmalıydı. Şimdi hem biz hem de halk zor durumda,” dedi.