Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Temmuz – Eylül dönemini kapsayan 2024 yılının 3. çeyreğine ait yapı istatistik bültenini yayımladı. Buna göre, Van’da 2024 yılı Temmuz – Eylül döneminde 315 binaya yapı ruhsatı verildi. Alınan bilgiye göre, mevzuata aykırı verilen ruhsatlar kentteki trafik çilesini derinleştiriyor.
Yayımlanan verilerde Van’da 2024 yılının Ocak – Mart aylarını kapsayan ilk çeyreğinde 146 yapıya ruhsat verilirken, 2024 yılının Nisan – Haziran aylarını kapsayan döneminde ise toplam 154 yapıya ruhsat verildi.
YÖNETMELİK VAR, DENETİM YOK
Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca hazırlanan "Otopark Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" 2021’de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Yönetmeliğe göre, her daire için en az 1 otopark zorunluluğu uygulamasında değişikliğe gidilerek, daire büyüklüklerine göre otopark zorunluluğu uygulaması getirildi.
Yapılan değişiklikle 80 metrekareden küçük her 3 daire için en az 1 otopark, 80 metrekare ile 120 metrekare arasındaki her 2 daire için en az 1 otopark, 120 metrekare ile 180 metrekare arasındaki her daire için en az 1 otopark ve 180 metrekare üzeri her daire için 2 otopark yeri ayrılmasına karar verildi. Dükkan, mağaza ve banka gibi fonksiyonlarda her 30 metrekare için 1 olan otopark zorunluluğu, her 40 metrekare için 1 olarak, büro binalarında her 40 metrekare için 1 olan otopark zorunluluğu, her 50 metrekare için 1 olacak şekilde revize edildi.
Ancak alternatif caddelerin olmadığı, şehir içi trafiğin birkaç caddeye sıkıştığı Van’da otopark eksikliği trafik sorununu derinleştiriyor. Belediyelerin otopark yönetmeliğine uymadan verdiği bu ruhsatlar sorunu daha da içinden çıkılamaz bir duruma getiriyor.
YÖNETMELİĞE UYMAYAN RUHSATLAR TRAFİK ÇİLESİNİ ARTIRIYOR
Mevcut otopark yönetmeliği, yeni binaların belirli bir otopark alanı ayırmasını zorunlu kılıyor. Ancak birçok bina bu gerekliliği ya tamamen göz ardı ediyor ya da göstermelik uygulamalarla durumu kurtarmaya çalışıyor. Otopark alanı ayrılması gereken birçok yapı, ya otopark yapmadan ruhsat alıyor ya da otopark alanlarını başka amaçlarla kullanıyor. Trafik uzmanları, bu durumun şehirdeki araç yoğunluğunu artırdığına dikkat çekerek, "Van’da araç sayısı her yıl artıyor. Buna rağmen, otopark planlaması yapılmadan bina ruhsatlarının verilmesi kabul edilemez. Bu sadece trafiği sıkıntıya sokmuyor, aynı zamanda kent estetiğini de bozuyor."
BELEDİYELERİN SORUMLULUĞU TARTIŞILIYOR
Belediyeler, otopark yönetmeliğini uygulamakla yükümlü olsa da, yerel halk ve sivil toplum kuruluşları denetim eksikliği nedeniyle tepki gösteriyor. Özellikle merkezi bölgelerdeki dar sokaklarda araç parkından kaynaklanan sıkışıklık, yayaların ve acil durum araçlarının geçişini bile engelliyor.
Durumdan duyduğu rahatsızlığı dile getiren Serhat Kılıç, "Yeni binalar yapılıyor ama otoparkları yok. Herkes aracını sokaklara park ediyor. Çocuklarımız artık sokakta oyun bile oynayamıyor. Belediyeler bu duruma neden göz yumuyor, anlamıyoruz."
DENETİMLER ARTIRILMALI, RASTGELE RUHSAT DAĞITILMAMALI
Uzmanlar, otopark yönetmeliğinin daha sıkı denetlenmesi ve yaptırımların caydırıcı hale getirilmesi gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, şehirde toplu taşıma altyapısının geliştirilmesi ve park alanlarının artırılması da öneriler arasında.
Van’ın hızla büyüyen araç sayısı karşısında, otopark sorununun çözümü için yerel yönetimlerin daha kararlı adımlar atması gerekiyor. Aksi takdirde, trafik çilesi hem vatandaşların günlük hayatını hem de şehrin gelişimini olumsuz etkilemeye devam edecek.
