Ortodonti tedavisi ile çene ve dişlerde oluşan bozukluk ve düzensizliklerin teşhisi ve tedavisi yanı sıra alt ve orta yüz düzensizlikleri de ele alınmaktadır. Peki, ortodonti nedir, ne iş yapar?
ORTODONTİ NEDİR, NE İŞ YAPAR?
Ortodonti, yanlış konumlanmış dişlerin çene kemikleri üzerinde düzgün şekilde yerleşebilmesi ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen diş tedavi yöntemidir. Amaç karşı çenedeki dişler ile uyumlu, düzgün sıralanmış dişlerin olmasıdır. Tabi her ne kadar düzgün diş anlamına gelse de, kelime anlamını aşan Ortodonti bölümü, günümüzde sadece dişleri değil, alt ve orta yüz düzensizliklerini de tedavi etmektedir.
Diş hekimliği ile karıştırılan ortodonti uzmanlığı, ağız ve diş sağlığı konusunda uygulamaların yapıldığı bir meslek dalıdır. Ortodonti uzmanları, uyguladıkları tedavi ile hastanın sosyal yaşamlarını da etkilerler. Hastaların ağız bakımı konusundaki alışkanlıklarını düzenlerken tüketilmemesi gereken gıdalar hakkında da bilgilendirmeler yaparlar. Ortodonti uzmanlarının başlıca görevleri ise şöyle sıralanabilir:
- Diş teli takmak,
- Çene yapısındaki bozuklukları gidermek,
- Diş eksiklikleri ve protez konusuyla ilgilenmek,
- Diş ve çene yapısının büyüdüğü durumlara müdahale etmek,
- 20’lik dişlerin yarattığı sorunlara çözüm getirmek,
- Çene darlığı sorunuyla ilgilenmek,
- Dişlerdeki çarpıklığı engellemek,
- Ağız kapanış ve açılışındaki yaşanan sorunları çözmek.
ORTODONTİ TEDAVİSİ NE KADAR SÜRER?
Ortodonti tedavisinin süresi her hasta için farklılık gösteren bir durumdur. Tedavi süresi hastadan hastaya, hatta hekimden hekime değişmektedir.
Genel olarak ortodontik tedavi uzun soluklu bir tedavi sürecini içerir. Kimi kapanış bozuklukları tek aşamalı bir tedavi ile düzelebiliyorken bazı durumlarda uygulanan tedavilerde ancak iki üç aşamadan sonra düzelme sağlanabilmektedir. Daha basit ortodontik sorunlar birkaç aylık bir tedavi planı ile çözülebiliyorken, yaşanan sorunun türüne göre değişkenlik göstermekle birlikte 1,5-2 yılı bulabilen hastalar da olmaktadır.
ORTODONTİ TEDAVİSİ SONRASI NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
Ortodonti tedavisi sonrası bazı önemli noktalara dikkat edilmelidir. Ortodonti tedavisi sırasında yapılan diş hareketleri, tedavi sonrasında geri dönmek isterler. Dişlerin eski hallerine dönmek istemelerinin sebebi, hem diş eti fibrillerinin esnek olmasından hem de ısırma, çiğneme gibi hareketlerin dişleri ön tarafa doğru hareket ettirmelerinden kaynaklanır. Her hastada farklı bir nüks eğilimi görülebilir.
ORTODONTİST VE DİŞ HEKİMİ ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Diş hekimleri ağız ve diş sağlığı ile ilgili genel bakım ve tedavileri yapar. Ortodonti uzmanları ise sadece dişlerin ve çene yapısının düzeltilmesiyle ilgilenirler. Hastalara uyguladıkları tedavi yöntemleri açısından da yaklaşım farklılıkları bulunur. Diş hekimleri diş çürüğü tedavisi, diş beyazlatma, dolgu, kanal tedavisi ve diş çekimi gibi çeşitli tedavileri uygularken; ortodontistler dişlerin ve çene yapısının düzeltilmesi için diş telleri, şeffaf plaklar veya benzeri cihazlar gibi özel tedavi yöntemleri kullanırlar.
Diş hekimleri genel olarak beş yıllık bir diş hekimliği fakültesi programından mezun olurlar. Ortodontistler ise, diş hekimliği fakültesinden sonra 4-5 yıl arasında bir uzmanlık eğitimi alarak uzmanlaşırlar.
ORTODONTİ VE ÇENE CERRAHİSİ AYNI ŞEY Mİ?
Ortodonti ve çene cerrahisi aynı anlama gelmemektedir. Çene cerrahisi erişkin insanlarda, alt çene ve üst çenenin birbirine normal pozisyonda konumlanmadığı veya dişlerin ağız kapalı pozisyondayken birbirleri ile oturmadığı durumlarda, çene ve diş pozisyonlarının olması gerektiği pozisyona getirilmesi için yapılan cerrahi işleme denir. Ortodonti ise diş ve çene bozukluklarını teller ve plaklarla tedavi eden diş hekimliği dalıdır. Erişkin hastalarda çene bozukluğu olduğu durumlarda her iki yöntem birlikte uygulanır.
ORTODONTİ DİŞ TELİ TAKAR MI?
Diş telleri sadece alanında uzman ortodontistler tarafından takılmalıdır.
ORTODONTİ ZARARLI MI?
Ortodonti uzman hekimlerce yapıldığında ve hasta ağız hijyenine dikkat ettiğinde zararlı değildir. Üstelik çapraşık dişlerin etkin fırçalanmasını artıracağı için dişler daha sağlıklı hale gelecektir.
ORTODONTİ TEDAVİSİ OLMAZSA NE OLUR?
Ortodontik tedavinin uygulanmaması birçok soruna sebep olabilir. Hemen hemen tüm ortodontik problemlerde estetik bozulmuştur. Kapanış bozukluklarında çene büyümesi olumsuz etkilenebilir ve çene ekleminde rahatsızlık oluşma riski daha fazladır. Tüm ortodontik bozukluklarda konuşma, ısırma, çiğneme fonksiyonlarında bozukluk oluşması riski vardır. Ayrıca çapraşık dişlerin temizlenmesi çok daha zordur ve uygun fırçalama ve diş ipi kullanımında bile çürüme ve diş eti problemleri daha sık görülür. Üstelik estetik olarak dişlerinden memnun olmayan bireylerde psikolojik kaygılar ortaya çıkabilir.