İslam tarihinin en önemli kırılma noktalarından biri olan Aşure Günü, 28 Temmuz Cuma günü idrak edilecek. Hz. Hüseyin ve beraberindekilerin muharrem ayının onuncu günü olan Aşure Günü'nde şehit edilmesi nedeniyle matem günü olarak görülen gün, Müslümanlar tarafından büyük bir önemle kutlanıyor.
Emevi Devleti’nin ilk halifesi Muaviye bin Ebu Süfyan, uzun süren siyasi mücadeleler sonucu 661’de halifelik makamını ele geçirdi. Muaviye, halifelik makamını saltanata dönüştürmek için oğlu Yezid adına halktan biat etmelerini istedi.
Emevi Devleti’nin ilk halifesi Muaviye bin Ebu Süfyan, 680 yılında öldü. Yerine geçen oğlu Yezid, ilk iş olarak Hz. Ali’nin oğlu Hz. Hüseyin’den biat istedi.
Yezid, halifeliğini kabul ettirmek için Ehlibeyt üzerinde baskı kurmaya devam etti. Hz. Hüseyin, bu baskılara dayanamayıp Mayıs 680'de Mekke'ye doğru hareket etti.
Kufeliler, Yezid'in halifeliğini kabul etmediler ve Hz. Hüseyin'i Emevilere karşı birlik olmak için davet ettiler.
Hz. Hüseyin, Kufelilere şüpheyle yaklaşıyordu.Kufelilere güvenmeden önce emin olmak istedi. Amcasının oğlu Müslim bin Akil'i Kufe'ye gönderdi
Kufeliler, 18 bin kişi Müslim'in önünde Hz. Hüseyin'e biat etti. Ancak, daha sonra Kufeliler ihanet ettiler ve Emevilerin Müslim'i öldürmesine göz yumdular.
Kufeliler, Hz. Hüseyin'in halifeliğine biat ettiler. Hz. Hüseyin, bu haberi memnuniyetle karşıladı ancak Müslim'in öldürülmesinden haberdar değildi. Bu yüzden, aile fertleriyle Kufe'ye doğru yola çıktı.
Hz. Hüseyin, Müslim'in öldürülmesinden haberdar olunca Kufe'ye gitme kararını gözden geçirdi. Ancak, Müslim'in oğulları, babalarının intikamını almak istediklerini söylediler. Bu yüzden, Hz. Hüseyin Kufe'ye gitmeye karar verdi.
ÇÖLDE SUSUZ BIRAKILDILAR
Hz. Hüseyin’e, Kufe Valisi Ubeydullah bin Ziyad’ın emirlerini getiren Hürr bin Yezid, bin askerle birlikte kafilenin yola devam etmesine izin vermedi. Yeni bir emir gelinceye kadar Kufe ile Medine arasında bir yol takip etmesini talep etti.
Kerbela Çölü'ne, Fırat Nehri kenarına öncelikle Hz. Hüseyin ve ardından Yezid'in komutanı Ömer bin Sa'd ulaştı. Kufe Valisi Ubeydullah, Ömer'e Hz. Hüseyin'den Yezid adına biat alması gerektiğini, aksi takdirde su kaynaklarına erişiminin kesileceğini emretti. Biat talebini reddeden Hz. Hüseyin ve beraberindekiler, Kerbela Çölü'nün ortasında susuz kaldılar
ŞEHİT OLDULAR
Hz. Hüseyin ve beraberindekiler, zulme teslim olmamak adına Allah yolunda şehit olmayı tercih etmek üzere çarpışmayı seçtiler. Ömer bin Sa'd, ordusunun kendi zulmüne karşı isyan etmesinden endişe duyarak ilk oku attı ve bu eylemle taraflar arasında çarpışma başlamış oldu.
Bu çarpışmada Hz. Muhammed'in torunu Hz. Hüseyin ve beraberindeki 71 yakını, aralarında kadınlar ve çocukların da olduğu topluluk, şehit düştü. Hz. Hüseyin başta olmak üzere bazı Ehlibeyt üyelerinin başları kesilerek mızraklara takıldı. Kesilen Hz. Hüseyin’in başı, Yezid'e gönderildi. Şehitlerin cenazeleri ise, Beni Esed kabilesine mensup olan El-Gadiriye köylülerince, Hair olarak bilinen yerde defnedildi.
MUHARREM AYININ ANLAMI
Muharrem, Hicri takvime göre yılın ilk ayıdır. Arapça kökenli bir kelime olan 'Muharrem', 'haram' kelimesinden türemiştir ve 'yasak olan, haram' anlamına gelir. Arap toplulukları, İslamiyet'in kabul edilmeden önceki dönemde, yani Cahiliye döneminde bile, kabile hayatının bencil tutumlarından uzak durarak 'Muharrem' ayında birbirlerine savaş ilan etmek gibi 'yasak' kabul edilen eylemlerden kaçınırlardı.
Muharrem Matemi'nin temel hedefi, benzer acıların tekrar yaşanmaması için gerekli olan insani değerlerin ve Alevi öğretisinin benimsenmesidir. Matem sürecinde kesici aletler kullanılmaz, kurban kesilmez ve et tüketilmez. Hiçbir canlıya zarar verilmez bu süreç boyunca.
Mâtem Orucu'nun ana ilkesi; hiç kimsenin kalbini kırmamak, dili ile kimseyi yaralamamak ve hiç kimse hakkında gıybet yapmamaktır. Sağlık durumu yerinde olan bireyler oruç tutarlar. Matemdeki esas amaç, kendine acı çektirmek değil, kötülüklerin ve katliamların tekrar yaşanmaması için anmayı ve hatırlamayı sürdürmektir. Kerbela katliamında hasta olduğu için hayatta kalan İmam Zeynel Abidin'in ve bu sayede Ali'nin soyunun devam etmesine şükredilir. Bu sebeple Muharrem matemi, aşûre gelenekleri ile sona erer. 12 gün süren oruç, Aşûre Günü ile son bulur. 12 çeşit malzemeden hazırlanan aşûre, tüketilir ve dağıtılır.
AŞURE GÜNÜ NE ZAMAN VE ORUÇ TUTULUR MU ?
28 Temmuz 2023 Cuma günü, Aşure günü idrak edilecek.
Aşure gününde oruç tutmanın önemiyle ilgili olarak Resûlullah (s.a.s.) bir hadisinde şöyle belirtmiştir: “Ramazan'dan sonra en faziletli oruç, Allah'ın ayı olan Muharrem'de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, 202-203; Ebû Dâvûd, Savm, 55; Tirmizî, Savm, 40)
Muharrem ayının onuncu günü, âşûrâ günü olarak bilinir ve bu gün oruç tutmak bazı âlimlere göre sünnet kabul edilir (Serahsî, el-Mebsût, III, 92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu Müslümanlara önermiştir (Buhârî, Savm, 69).
