Karaciğer yağlanmasının ilerlediği durumda karın ağrısı, halsizlik ve kilo kaybı gibi belirtiler ortaya çıkar. Karaciğer yağlanması tedavisi, sağlıklı bir diyet listesi ve düzenli egzersizle obezite gibi risk faktörlerinin azaltılmasını içerir.
KARACİĞER YAĞLANMASI NEDİR?
Tıbbi adı steatoz olan karaciğer yağlanması, genellikle sağlıksız beslenme ve obezite, diyabet, trigliserid yüksekliği ve aşırı alkol tüketimi gibi sebeplerle karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ biriktiği karaciğer hastalığıdır. Karaciğer yağlanmasının alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ve alkole bağlı yağlı karaciğer hastalığı diye iki türü bulunur. Alkole bağlı karaciğer yağlanmasında asıl sebep alkoldür. Karaciğer normalde az miktarda yağ içerir ancak karaciğer ağırlığının %5'i üzerinde yağ birikmesi karaciğer sağlığı için risk oluşturur. Karaciğerde yağlanma oranı %30’dan fazla olunca laboratuvar ve/veya klinik belirtiler ortaya çıkabilir. Bunlar sıklıkla karın ağrısı, yorgunluk, kilo kaybı, ciltte sararma ve karaciğer büyümesidir.
KARACİĞER YAĞLANMASI NEDEN OLUR?
Karaciğer yağlanmasının sebepleri yoğun alkol tüketimi, obezite, diyabet ve trigliserid seviyesinin yüksek olmasıdır. Hızlı kilo verme ve yeterli beslenmeme de karaciğer yağlanmasına yol açar.
Karaciğer yağlanmasına neden olan durumlar şunlardır:
Yoğun alkol tüketimi
Obezite
Yüksek kan şekerine bağlı diyabet
Trigliserid
Kolesterol yüksekliği
Yüksek tansiyon
Hareketsiz yaşam
Yetersiz beslenme
Hepatit C hastalığı
Hipotiroid
Bazı ilaçların kullanımı
KARACİĞER YAĞLANMASININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Karaciğerdeki yağlanma ilerlediğinde, kronik yorgunluk, kilo kaybı, halsizlik ve güçsüz hissetme, iştah kaybı, ödem, mide bulantısı ve vücudun kanamaya daha yatkın hale gelmesi yaşanan belirtilerdir.
Karaciğer yağlanmasında meydana gelen belirtiler şunlardır:
Aşırı yorgunluk
Cilt ve göz akında sararma (sarılık)
İdrar renginde koyuluk
Cilt kaşıntısı
Karnın sağ üstünde ağrı
Bacaklarda ve karında şişlik (ödem)
İştah ve kilo kaybı
Mide bulantısı ve kusma
Vücudun kanama ve morarmaya yatkın hale gelmesi
Deride örümcek benzeri kan damarları oluşması
Karaciğerin büyümesi (hepatomegali)
Adet döngüsünde düzensizlikler
Yağlanma ileri boyutlara ulaştıysa ve karaciğere zarar vermeye başladıysa kan kusma, dışkının siyah renge dönüşmesi ve idrarda koyuluk meydana gelebilir.
Karaciğer yağlanması belirtileri hafif ya da yok denecek kadar az olabilir, bu nedenle genellikle rutin bir kan testi veya karaciğer ultrasonu sırasında tanı konulur.
KARACİĞER YAĞLANMASINA EVDE NE İYİ GELİR?
Başta enginar, baklagiller, süt ürünleri ve et olmak üzere bazı besinler karaciğer yağlanmasına iyi gelir.
Karaciğer yağlanmasına iyi gelen gıdalar şunlardır:
Ispanak ve brokoli gibi yeşil yapraklı sebzeler,
Somon, ton balığı, alabalık, sardalya gibi omega-3 yağ asitlerinden zengin balıklar,
Bezelye, nohut, çavdar ve yulaf gibi lifli baklagiller ve tam tahıllar,
Enginar ve yaban mersini gibi antioksidan kaynağı sebze-meyveler,
Zeytinyağı, avokado yağı ve kanola yağı gibi doymamış yağlar,
Zerdeçal,
Sofra şekeri ve yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi ilave şekerleri azaltmak.
