Akciğer kaynaklı bir hastalık olan zatürrenin en tipik bulguları, öksürük krizleri, göğüs ağrısı, nefes darlığı, burundan yeşil-sarı mukus akması, hırıltı ve yorgunluktur. Zatürre erken tedavi edilmediği takdirde ciddi risk barındırabilen bir hastalıktır. Peki, zattürre nedir? Belirtileri nelerdir? Neden Olur?
ZATÜRRE NEDİR?
Tıbbi adı pnömoni olan zatürre, bir veya her iki akciğerdeki hava keselerinin iltihaplanmasıdır. Zatürreye bakteriyel, viral veya mantar enfeksiyonları neden olurken, hava keseleri sıvı veya irinle dolabilir. Zatürre'de öksürük, ateş ve nefes darlığı yaygın belirtilerdir.
Yeşil veya sarı balgam üreten öksürük, nefes darlığı, ateş, terleme, göğüs ağrısı, eklem ve kas ağrıları, hırıltı ve yorgunluk zatürre belirtileridir.
Hem viral hem de bakteriyel olarak karşımıza çıkan zatürre bulaşıcı bir hastalıktır ve erken tedavi edilmediği takdirde ciddi sonuçlara yol açabilir.
ZATÜRRE (PNÖMONİ) NEDEN OLUR?
Zatürrenin yaygın nedenleri streptococcus pneumoniae adı verilen bakteri, mikroorganizmalar, influenza virüsü, rinovirüs, rsv virüsü ve mantar enfeksiyonlarıdır. Yetişkinlerde en sık neden bakteriler, okul çağındaki çocuklarda ise virüsler en sık pnömoni nedeni olarak kabul edilir.
Bakteri ve virüs kaynaklı meydana gelen zatürre nedenleri genel olarak şunlardır:
• Bakteri, virüs ve mantar enfeksiyonları
• Soğuk algınlığı (rinovirüs)
• Koronavirüs
• Adenovirüs
• KOAH
• Astım
• Kızamık
• Suçiçeği
• Lejyoner hastalığı
• Pnömokok hastalığı
• Diyabet
• Sigara ve alkol tüketimi
• Bağışıklık sisteminin düşük olması
Bu hastalıklara sahip kişilerin kesin olarak zatürreye yakalanacağı kanısına varılamaz. Zatürre öksürük, yüksek ateş, titreme ve nefes darlığı gibi belirtiler ile kendini belli eder. Meydana gelen belirtiler ışığında doktor kontrolünde birtakım testlerle birlikte zatürre tanısı konulur.
ZATÜRRENİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Zatürre kişide devamlı ve şiddetli balgamlı öksürük, göğüs ağrısı, nefes darlığı, aşırı yorgunluk ve bitkinlik, yüksek ateş ve burundan sarı-yeşil mukus gelmesi gibi belirtilere sebep oluyor. 5 gündür aralıksız devam eden, geceleri öksürmekten uyutmayan öksürük zatürre şüphesini destekleyen semptomdur.
Genel olarak zatürre belirtileri şunlardır:
• Yeşilimsi veya sarı renkte burun akıntısı
• Yorgun düşürecek sıklıkta balgamlı öksürük
• Nefes almada güçlük, nefes darlığı
• Göğüs ağrısı (özellikle öksürürken ve nefes alıp verirken)
• Yorgunluk ve halsizlik
• Üşüme, terleme ve titreme
• İştahta azalma
• Mide bulantısı ve kusma
• İshal
• Yüksek ateş
ZATÜRRE HASTALIĞI NASIL GEÇER?
Zatürreye iyi gelmesi için doktorun kararıyla antibiyotikler, antiviral ilaçlar, sıvı ve elektrolit desteği, ağrı kesici ve ateş düşürücüler, beslenme takviyesi uygulanır. Bunlarla birlikte yatak istirahati yapılmalıdır. Zatürrenin tedavisine ayaktan tedavi uygulanabileceği gibi hastane yatışı, yoğun bakım ve mekanik solunum desteği de gerekebilir. Bunlara kişinin sağlık durumuna göre doktor karar verecektir.
