Yüksek sıcaklarda çocuk ve bebeklerde görülen ishallerin en önemli nedenlerinden bir tanesi rota virüsü, çok terleyen ve genellikle 6-7 yaşın altındaki çocuklarda görülen isilik, bebeklerin bez bölgesinde pembe ya da hafif kırmızı döküntülerle kendini gösteren pişik, cildin havasız veya ıslak kalması nedeniyle ortaya çıkıyor.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şehmus Yavuz, rota virüsü, pişik ve isilik ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler konusunda İLKHA’ya önemli açıklamalarda bulundu.
“Yüksek sıcaklarda çocuk ve bebeklerde ishal ve kusma vakalarına rastlanabiliyor”
Yüksek sıcaklarda çocuk ve bebeklerde ishal ve kusma vakalarına rastlanabildiğini belirten Yavuz, “Mardin sıcak bir bölge olduğu için daima yaz ayları gelince bizim korkulu rüyamız ishal ve kusmalardır. Bunun nedeni de genellikle mikrop barındıran gıdaların veya suyun içilmesi neticesinde bağırsaklarda meydana gelen iltihaptır. Bu iltihap neticesinde kişinin midesine yerleşmiş olan mikrop, kusmaya yol açabiliyor. Bağırsağa geçen mikrop da ishali meydana getiriyor. Tabii kusma ve ishal olunca kişi aç ve susuz kalıyor. Bunun sonucunda su kaybı, halsizlik ve mikrobun meydana getirdiği ateş olabiliyor. Özellikle küçük çocuklardaki su miktarı çok fazladır. Çocuklarda yüzde 80 iken büyüklerde yüzde 45-50 derecesindedir. Çocuk çok su kaybedince çok kısa sürede hastanelik duruma geliyor. Kusan bir çocuğa da evde herhangi bir şey yapamazsınız. İlaç da verilse, su da verilse, gıda da verilse çocuk yine kusacak. Bununla beraber çocukta ishal meydana gelince bunların büyük bir kısmını biz hastaneye yatırıyoruz.” şeklinde ifade etti.
İshalli hastalıkların en yaygın nedeni olan rota virüsü hakkında bilgi veren Yavuz, “Yaz ishallerinin de en önemli nedenlerinden bir tanesi bölgemizde rota virüsü dediğimiz virüsün yaptığı ishallerdir. Şiddetli kusma ve su gibi ishaller şeklinde seyreden bir hastalıktır. Maalesef bu rota virüsünün de tedavisi, ilacı yoktur. Destekleyici tedaviyle yatırıyoruz veyahut da serum taktırıyoruz. Bununla beraber birtakım vitaminlerle tedavi ediyoruz. Ancak sadece rota değil, aynı zamanda amipli dizanteri, amipin küçük hayvancıklarının yaptığı ishaller, ondan sonra şigella dediğimiz başka bir mikrobunun yaptığı dizanteri, tifo mikrobunun yaptığı hastalıklar, parazitlerin yaptığı hastalıklar, kusma ishal gibi hastalıklar memleketimizde çoktur.” şeklinde aktardı.
“Çocuklarda ishal ve kusma görüldüğü zaman doktora başvurmak lazım”
Yavuz, çocuklarda ishal ve kusma görüldüğü anda bekletilmeksizin doktora başvurulması gerektiğine dikkat çekerek, “Çocuklarda ishal ve kusma görüldüğü zaman doktora başvurmak lazım. Özellikle sıkılmış meyve suyu ve ayranı yazın tercih etmek lazım. Eğer önemli ağır bir hastalıksa zaten yatırıyoruz. Gerekli tedbirleri alıyoruz. Burada en önemli konu bu hastalarımızda yani herkeste temizliğe dikkat etmek lazım. Mikrop barındıran bir sebze meyve, çiğ yenen sebze meyve, en önemli temizlik usulü onu çok güzel yıkamaktır. Temiz suyla yıkamak lazım. Haşlanan, yemekle beraber pişen sebze meyvelerde, sebzelerde bilhassa pek fazla sorun yok. Yalnız son zamanlarda bölgemizde de kimyasal maddeler, ürünü korumak için çok kullandığından onlar da zehirlenmelere neden oluyor. Onun için çok iyi bir şekilde yıkamak lazım. Çocuklarda ilk 5 yaşında sık görülen rota virüsünün rota aşısı mevcuttur. Ancak rota aşısı 2 aylıktan 6 ay daha kadar yapılması lazım. Özel bir aşıdır. Çocuk 6 ayını geçirdikten sonra bir daha yapılmıyor. Genellikle kısa sürede yapıldığı için ihmal ediliyor, unutuluyor, yapılmıyor. En büyük tavsiyemiz insanlarımızın bu aşıyı yaptırmasıdır.” ifadelerine yer verdi.
“Pişik olan çocukların altının asla ıslak ve ilaçlı mendille temizlenmemesi lazım”
Pişik ve isilik hakkında da değinen Yavuz, “Yaz aylarında Mardin’de toprakların sulanmasıyla gittikçe nem oranı artmaktadır. Nem oranı arttığı için sıcaklarla beraber insan vücudunda, çocuklarda daha çok isilik dediğimiz kırmızı kabarcıklar oluyor. İsilik, çocuklar da kaşıntı, halsizlik yapar. İsilik görülen çocuklarda bol bol duş aldırılması lazım. Çok aşırı olduğu zaman losyonları kullanmak lazım. Yaz aylarında daha çok çocuklarda görülen pişiklerde de ise çocuk bezi hava aldırmadığı için, bir de çocuğun altı genellikle ıslak olduğu için mikrop ve mantarın bulunduğu bir cilt rahatsızlıkları meydana gelmektedir. Bu cilt rahatsızlıkları da tedavisi kolaydır. Ancak pişik olan çocukların altını asla ıslak ve ilaçlı mendille temizlenmemesi lazım. Çocuğun altını daima pamuk ve bol su ile yıkanmalıdır. Çok kirli olduğunda ise zeytinyağından elde edilen sabunla yıkanabilir. Pişik, genellikle 2 yaş altı gruplarında sık görülmektedir. İsilik çok terleyen ve genellikle 6-7 yaşın altındaki çocuklarda görülüyor. İsilik ile pişiğin dikkat edildiği takdirde herhangi bir zararla çok karşılanmaz. Ancak 7-8 yaşındaki bir çocuğun ishali ile 2-3 aylık bir bebeğin ishal durumu ayrıdır. Dolayısıyla çocuklarımız ishale yakalandığı zaman mutlaka bir çocuk uzmanına göstermek lazım.” şeklinde kaydetti.
