Van’ın ana bitki örtüsü bozkırdır. %70'lik kısım çayır meralardan, %23'lük kısım ekili ve dikili alanlardan, %2'lik kısım ise ormanlardan ve fundalık alanlardan oluşur. Türkiye'nin en çok orman fakiri illerinden biridir. Sarıçam ve meşe en çok yetişen ağaçlardır Nadir olsa da farklı ağaç türlerine rastlanabilir. Şehrin kuzey ve doğusu antropojen bozkır barındırır. Her ne kadar Van orman fakiri bir il olsa da yer altı kaynakları bakımından oldukça zengindir.
VAN'IN YERALTI VE YERÜSTÜ KAYNAKLARI NELERDİR?
Van, yeraltı zenginlikleri bakımından oldukça zengin ve çeşitlilik gösteren bir bölgedir. Bölgede birçok maden yatağı bulunurken aynı zaman zengin su ve bitki örtüsüyle hayvancılık için oldukça elverişli bir bölgedir.
1- MADENLER
Van’ın yeraltı zenginlikleri, bölgenin geleceği için büyük bir umut ışığıdır. Doğru planlama ve uygulamalar ile bu zenginlikler, Van’ın kalkınmasında önemli bir rol oynayabilir ve bölgeyi daha yaşanabilir bir hale getirecektir.
Van ve çevresinde başlıca şu madenler çıkarılmaktadır:
- Tuz: Van Gölü çevresi ve özellikle Erciş ilçesi yakınlarında tuz yatakları bulunmaktadır.Kömür: Van’ın bazı bölgelerinde düşük kaliteli linyit kömürü yatakları vardır.
- Demir ve Manganez: Van çevresinde demir ve manganez madenlerine rastlanmıştır, ancak rezervleri sınırlıdır.
- Bakır: Van’ın bazı bölgelerinde önemli bakır rezervleri olduğu tahmin edilmektedir. Bakır, elektronik, inşaat ve otomotiv gibi birçok sektörde kullanılan stratejik bir hammaddedir.
- Altın: Van’da altın yataklarına dair yapılan araştırmalar, bölgenin altın potansiyelini ortaya koymaktadır. Altın, dünya genelinde değerli bir yatırım aracı olarak kabul edilmektedir.
- Gümüş: Altınla birlikte gümüş de Van’ın yeraltı zenginlikleri arasında yer almaktadır. Gümüş, mücevherat, elektronik ve fotoğrafçılık gibi birçok alanda kullanılmaktadır.
- Çinko: Çinko, galvaniz kaplama, pil üretimi ve alaşım üretiminde kullanılan önemli bir metaldir. Van’da çinko yataklarına dair çalışmalar devam etmektedir.
VAN'IN URANYUM VARLIĞI
Fırat Üniversitesi (FÜ) Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Yaman, 2008 yılında Van Gölü’ndeki kirliliği araştırmak için laboratuvarda analiz yaparken yüksek oranda uranyum tespit etti. Prof. Dr. Yaman bunu gölde uranyum tespit ettikten sonra çalışmalarını 3 yıl boyunca sessizce yürüttü. Yaman, çalışmalarının sonuçlarını dünyaca kabul gören ‘International Journal of Pure and Applied Chemistry (IJPAK)’ dergisinde yayınlayarak bunu güvenceye aldı. Yaman’ın çalışmasına İstanbul Teknik Üniversitesi’nden de destek geldi. TÜBİTAK’tan da araştırma desteği istendi.
Van Gölü'ndeki kirliliği araştırmak için yaptıkları araştırmalarda göl suyunda yüksek oranda çözünmüş halde uranyuma rastladıklarını belirten Prof. Dr. Mehmet Yaman, Türkiye'nin 2023 hedefinde Van Gölü'ndeki uranyumun kilit rol alabileceğini ifade ediyor. Yaptıkları hesaplamalarda Van Gölü suyunda çözünmüş halde 50 bin ton civarında uranyum bulunduğunu ve gölden uranyum çekildikçe göl tabanındaki uranyumun çözülmeye devam etmesi ile bu miktarın daha da artacağını söyleyen Yaman, bunun ülkeye büyük bir ekonomik girdi sağlayacağını dile getiriyor.
2- MERMER VE DOĞAL TAŞLAR
Van, mermer ve doğal taş rezervleri açısından potansiyel taşımaktadır. Özellikle inşaat ve dekorasyon sektörüne yönelik kaliteli taşlar çıkarılabilmektedir.
3- JEOTERMAL KAYNAKLAR
Van, termal sular ve jeotermal kaynaklar açısından zengindir. Özellikle Başkale, Çaldıran ve Erciş ilçelerinde sıcak su kaynakları bulunur. Bu kaynaklar hem enerji üretimi hem de turizm açısından değerlendirilebilir.
4- VAN GÖLÜ SODASI VE MİNERALLERİ
Van Gölü, sodalı yapısı nedeniyle su kimyasalları ve mineraller açısından değerlidir. Gölün suyundan bazı endüstriyel işlemlerle çeşitli mineraller elde edilebilmektedir.
5- DOĞAL TUZ GÖLLERİ
Van Gölü çevresindeki küçük tuz gölleri ve bataklık alanlar hem doğal kaynaklar hem de tuz üretimi açısından önemlidir.
Bu zenginliklerin bir kısmı günümüzde etkin bir şekilde işletilmekte, bir kısmı ise henüz tam olarak değerlendirilmemektedir. Van'ın bu kaynakları, bölgenin ekonomik potansiyelini artırabilecek unsurlardır.
6- VAN SU KAYNAKLARI
Van, su kaynakları konusunda göl kısmında iyi iken akarsu bakımından fakirdir. Ülkenin en büyük gölü olan Van Gölü'ne ev sahipliği yapmaktadır. Göl canlı çeşitliliği konusunda zayıftır. Bu göl içinde İncikefali, fitoplankton ve zooplankton barındırır. Ayrıca sert kışlara rağmen donmaz. 4 tane ada barındırır. İlin bir diğer gölü Erçek Gölü'dür. Bu göl ise yılın belli zamanlarında flamingolara ev sahipliği yapar. 
Şehrin önemli akarsuları ise Bend-i Mahi, Ilıca, Deliçay, Engil, Karasu ve Kotur gibi akarsulardır. Birçoğu Van Gölü'ne dökülen bu akarsularda Mayıs ayında İnci kefali göçüne rastlamak mümkündür. Bu balıklar tatlı akarsularda üreme faaliyetleri için akıntıya ters olarak yüzerler.
7- VAN’DA TARIM
Van'da tarım alanları yüzölçümünün %20'sini kapsar. Yetiştirilen başlıca ürünler; Arpa, Buğday, Çavdar, Fasulye, Armut, Patates, Şeker Pancarı ve Elma yetiştirilmektedir. Ceviz yetiştiriciliği de bulunmaktadır. Ayrıca Van Gölü kıyılarına yakın yerleşimlerde kavun da yetiştirilebilmektedir. Ürünler Özellikle Eylül Ayında hasat edilir. Tarım en önemli geçim kaynaklarından olsa da çok kullanılmaz. 
8- VAN’DA HAYVANCILIK
En önemli geçim kaynağı olan hayvancılık her mevsim kullanılabilir. Bitki örtüsünün step olması ve kırsal nüfusun fazla olması hayvancılığı bölgedeki en önemli etkenlerden biri yapmaktadır. Özellikle Küçükbaş Hayvancılığın Yetiştiği Van'da yazda her kırsalda hayvan görmek mümkündür. Yazın yaylara çıkarılan hayvanlar kışın ağıl ya da ahırlara alınır. Türkiye'de en fazla küçükbaş hayvan Van'da bulunur.Van Gölü'nde ise Nisan ve Temmuz ayları arasındaki periyod hariç balıkçılık az da olsa yapılabilmektedir. Ayrıca Çatak ilçesi ve yakın yerleşimlerde küçük de olsa alabalık sektörü bulunur. Bahçesaray ilçesinde de arıcılık yaygındır. 
Görüldüğü gibi Van çok sayıda yer altı ve yer üstü kaynaklarını barındırıyor. Bu kaynaklar verimli şekilde kullanıldığı takdirde hem il hem de bölge bakımından önemli getirileri olacaktır.
