Van, Türkiye’nin en önemli şehirlerinden biridir. Van; kalabalık nüfusu, büyük yüzölçümü ve birçok ilçesi ile dikkat çekiyor. Doğu’nun incisi olarak kabul edilen Van, aynı zamanda Türkiye’nin en büyük gölüne de ev sahipliği yapmaktadır. Birçok kişi bu kadar büyük bir yüz ölçümüne sahip olan Van’ın kaç ilçesinin olduğunu merak ediyor. Bu içerikte sizin için Van’ın ilçelerini ve ilçelerin genel özelliklerini derledik.
VAN’IN KAÇ İLÇESİ VAR?
Van’da 06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde de toplam 692 mahalle bulunmaktadır. Bu ilçelerden üçü merkez ilçeler arasında sayılmaktadır.
Merkez ilçeler:
· Edremit
· İpekyolu
· Tuşba
Diğer ilçeler:
· Bahçesaray
· Başkale
· Çaldıran
· Çatak
· Erciş
· Gevaş
· Gürpınar
· Muradiye
· Özalp
· Saray
VAN’IN İLÇELERİ VE GENEL ÖZELLİKLERİ
Van’da yer alan 13 ilçe ve ilçelerin genel özellikleri şöyle:
EDREMİT
Edremit, Van İl Merkezi'ne bağlı bucak iken 1990 yılında ilçe statüsü elde etmiştir. Doğusunda Van Merkez köyleri ve Gürpınar İlçesi, batısında Van Gölü ve Gevaş İlçesi, güneyinde Gürpınar ve Gevaş İlçeleri, kuzeyinde ise Van Gölü bulunmaktadır. Yüzölçümü 600 km2’dir. Deniz seviyesinden 1846 metre yüksekliktedir. İlçe; Van Merkez sınırından başlayıp Gevaş İlçesi sınırına kadar Van Gölü kıyı şeridi boyunca uzanan bir yerleşime sahip olup, İl Merkezi'ne 18 km mesafededir. Turistik açıdan oldukça önemli bir ilçedir.
İPEKYOLU
12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. İlçenin 51 mahallesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 52.915.207 metre karedir. Nüfusu: 274.902. Van’ın nüfus bakımından en kalabalık ilçesidir. Genel olarak Van’ın en merkezi ilçesi olarak kabul edilir. Birçok resmi kurum ve Van çarşısı bu ilçe içerisinde yer almaktadır.
TUŞBA
12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. Nüfus bakımından Van'ın en büyük 3. ilçesi unvanını alan Tuşba aynı zamanda Van'ın eski adıdır. İlçenin 67 mahallesi bulunmaktadır. Nüfusu: 138.123 kişi, Yüz ölçümü ise 1427 metre karedir.
BAHÇESARAY
Siirt İli Pervari İlçesi'ne bağlı Nahiye (bucak) iken 1964 yılında Van İli Gevaş İlçesi'ne bağlanmış, 1988 yılında ilçe olmuştur. 474 kilo metrekarelik yüzölçümüne sahip, deniz seviyesinden 1670 metre yüksekliğinde, İl Merkezi'ne 110 km uzaklıkta, çetin arazi ve tabiat şartlarına sahip etrafı sarp, yüksek dağ ve tepelerle çevrili dar bir alanda bulunmaktadır. Doğuda Çatak, batıda Hizan, kuzeyde Gevaş, güneyde Pervari ilçesi bulunmaktadır.
BAŞKALE
Asıl ismi Elbak olan Başkale İlçesi 1910 yılında Van İline bağlı olan Hakkari Sancağının merkezi iken, Cumhuriyet idaresi ilanından sonra Başkale ismini alarak, bunu müteakiben ilçe teşkilatı kurulmuştur. İlçe Urartuların, Selçukluların, Osmanlıların yerleşimine sahne olmuş, Rusların desteği ile 2 Aralık 1915 tarihinden itibaren yaklaşık 3 yıl Ermeniler'in işgalinde kaldıktan sonra 2 Nisan 1918'de ordu ve Kürt kuvvetlerin kazandığı zafer sonucu işgalden kurtarılmıştır.
İlçe Van İl'inin güneydoğusunda, İspiriz Dağı eteklerinde kurulmuş, İran sınırına 20 km, Van İline 112 km mesafede bulunmaktadır. Kuzeyinde Özalp İlçesi, güneyinde Hakkâri İli, batısında Gürpınar İlçesi, doğusunda ise İran Devleti toprakları ile çevrilidir. Yüzölçümü 2599 km², deniz seviyesinden yüksekliği 2460 metredir.
ÇALDIRAN
1987 yılında ilçe oldu. Muradiye Şelalesi ilçeye yakındır. Çaldıran Ovası üzerine kurulmuş, denizden yüksekliği 2050 metredir. Van il merkezine uzaklığı 113 km’dir. Çaldıran, Avrupa'dan gelip İran'a uzanan transit yol üzerinde bulunmaktadır.
ÇATAK
1935 yılında ilçe olmuş, doğusu Gürpınar, batısı Bahçesaray ve Pervari, güneyi Beytüşşebap, kuzeyi Gevaş ilçesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 2.200 km² olup, İl Merkezi'ne 86 km mesafededir.
ERCİŞ
Şu an Çelebibağı Kasabası'nın bulunduğu yer ilçenin ilk yerleşim yeri olarak kullanılmaya başlanmış, Van Gölü'nün yükselmesi üzerine ilçe şu andaki merkezin bulunduğu yere taşınmıştır. İlçe sırasıyla Selçuklu, Karakoyunlu Devleti, Eyyubiler ve Osmanlı Devleti'nin hükümranlığına geçmiştir. 1914 yılında Rus işgaline uğrayan ilçe 1 Nisan 1918 yılında Ermeni ve Rusların işgalinden kurtarılmıştır. Yüzölçümü 2.115 km2, İl Merkezi'ne uzaklığı 100 km'dir. Doğusunda Muradiye, batısında Adilcevaz ve Patnos, kuzeyinde Diyadin ve güneyinde Van Gölü ile çevrilidir.
GEVAŞ
Gevaş ilçesinin tarihi geçmişi M.Ö.5 bin yıllarına kadar uzanmaktadır. Van Sancağına bağlı nahiye olarak varlığını devam ettirmiştir. 1914 yılında Doğu’da başlayan Rus ve Ermeni işgaline uğramış, 31 Mart 1918 tarihinde Rus işgalinden kurtarılmıştır.
GÜRPINAR
Birçok medeniyete sahne olan Gürpınar 1514 yılında Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Meydan Muharebesi sonrasında Safeviler'den alınmış, 1914 yılında başlayan Rus ve Ermeni işgalinden 1 Nisan 1918 tarihinde kurtarılmış, 1936 yılında ilçe olmuştur. Doğusunda Başkale, batısında Gevaş, kuzeyinde Van İl merkezi ile Özalp İlçesi, güneyinde Hakkâri İli ile çevrilidir. İl merkezine uzaklığı 22 km mesafede olup 4.063 km2 yüzölçümü ile coğrafi alan olarak Türkiye'nin en büyük ilçesidir. Kocaeli ve Rize illerinden alan olarak daha büyüktür.
MURADİYE
Muradiye Cumhuriyet'e kadar Kandahar ve Bergiri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken, Cumhuriyet'ten sonra birleştirilerek Muradiye adını almıştır. 1914 yılından bu yana ilçelik vasfını muhafaza etmektedir. Güneyinde Van Merkez İlçesi ve Van Gölü, güneydoğusunda Özalp İlçesi, kuzeyinde Çaldıran İlçesi, batısında Van Gölü ve Erciş İlçesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 1.087 km2'dir. Deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1700 metre, İl Merkezi'ne uzaklığı 82 km'dir.
ÖZALP
Özalp İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bugünkü Saray İlçe Merkezi'nde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi bugünkü yerinde Özalp adıyla yeniden oluşturulmuştur. İlçe merkezinin eski adı ise şimdi mahalle olan Kargali'dir.
Doğuda İran Devleti ile Saray İlçesi, batıda Van İl Merkezi, kuzeyde Muradiye yer almaktadır.
SARAY
Bugünkü Saray İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla kurulmuş, 1948 tarihinden sonra Özalp İlçesi'ne bağlı bucak merkezi olarak kalmıştır. 1990 tarihinde ilçe olmuştur. İlçe Merkezi Saray Ovası'nın yukarı kısmında kurulmuştur. Doğusunda bulunan dağlar İran Devleti ile sınır oluşturmaktadır. Yüzölçümü 1.334 km2'dir. Kuzeyi Çaldıran İlçesi, kuzeybatısı Özalp İlçesi, güneybatısı Van İl Merkezi, güneyi Gürpınar İlçesi ile sınırdır. İl Merkezi'ne 75 km mesafededir.