Van il toprakları 19.069 km kare olan yüzölçümü ile Türkiye topraklarının %2,5’ ini oluşturur. Van, yüzolçümü bakımından Türkiye’nin 6. büyük ilidir. Büyük bölümü yüksek, engebeli ve dağlık alanlardan oluşan Van'da yerleşmeye elverişli alanlar sınırlıdır. Bu içerikte ‘’Van’ın genel özellikleri nelerdir?’’ sorusunu detaylı şekilde yanıtlamaya çalıştık.
Van, Doğu Bölgesi’nin volkanik dağlarla kaplı çukur kesiminde bulunan Van Gölü’ nün doğu kıyısına 5 km uzaklıkta çok az meyilli bir arazi üzerine kurulmuştur. Rakım yüksekliği yaklaşık 1725 metredir. Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü, yüksek dağların ortasında bir çöküntü durumundadır. Çevredeki yüksek dağlar Van ilinin sınırını oluşturur.
Van ili kuzeyden Ağrı ili, Doğubeyazıt, Diyadin ve Hamur ilçeleri; batıdan Van Gölü ile Ağrı ilinin Patnos ilçesi, Bitlis’ in Adilcevaz, Tatvan ve Hizan ilçeleri; güneyden Siirt’ in Pervari, Hakkari ili, Beytüşebap ve Yüksekova ilçeleri ile komşudur. Doğuda İran Devleti yer alır.
Van; tarih, doğa, kültür ve kış turizmi bakımından önemli bir potansiyele sahiptir. Van’da bunlara ek olarak bir de deniz turizmi potansiyeli vardır ki, uygun yatırımlarla burada dört mevsim çok çeşitli turizmin etkinlikleri düzenlenebilir.
VAN İSMİNİN KAYNAĞI
Van isminin nereden geldiği ve kaynağı konusu henüz tam olarak açıklığa kavuşmamış olmasına rağmen konuyla ilgili bazı önemli görüşler şöyledir:
· Van adının kaynağı konusunda akla en yatkın ve bilimsel görüş Urartuca Biane veya Viane'den çıkmış olduğudur. Tarihi kaynakların bütününde, Urartular kendilerine Bianili demişlerdir. Urartular'in yükselme devrinde Biate adı altında birçok şehir ve insan topluluğu Van bölgesine toplanmıştır.
· Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Büyük İskender'in, Van Kalesi'ndeki Vank adli bir mabedin adını şehre verdiğini belirtmektedir.
· Başka bir rivayete göre, Van pek eski bir şehir olup, M.Ö. 1900'lerde Asur Melikesi Meshure Sah Meryem (Semiramis) adına izafeten Şahmerimekerd şeklinde adlandırılmıştır. Daha sonra Küyanyâ’nın son devrinde Van adındaki valinin şehri genişletip güzelleştirmesi nedeniyle bu idareciden itibaren şehir Van olarak anılmıstır.
VAN’IN NÜFUSU NE KADAR?
2023 sonu Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Van’ın nüfusu 1.127.612 kişidir. Kuzeyden Ağrı, batıdan Bitlis, güneybatıdan Siirt, güneyden Hakkâri ve Şırnak illeriyle, doğudan da İran'la sınırlıdır.
Van’ın 2024 nüfusu, tahmini verilere göre 1.131.371 kişidir. Bu nüfus verisi, eski yıllardaki nüfus artış hızına göre tahmini hesaplanmıştır. Van’ın 2024 resmi nüfus bilgileri 2025 yılının başında açıklanacak.
VAN TARİHİ
Van Anadolu'nun en büyük kapalı havzası olan Van Gölü kıyısında toprakları verimli akarsuları bol iklim koşulları oldukça elverişli bir yerleşim merkezidir. Bu yüzden tarihin eski çağlarından beri birçok medeniyetin hâkim olduğu bir yer olmuştur.
Arkeolojik araştırmalara göre Van ili yazılı tarih öncesi dönemleri M.Ö. 5000-3000 yılları Kalkolitik dönem başlarına kadar uzanmaktadır. M.Ö. 2000 yılında bu bölgede ilk olarak devlet kuranlar Hurrilerdir. Daha sonra Hurrilerin bölgedeki devamı olan yerli kavimler tarafından M.Ö. 900 yıllarında başkentleri Tuşba ( VAN) olan Urartu devleti kurulmuştur. Urartular M.Ö. 612 yılına kadar Van Bölgesinde güneyde yukarı Mezopotamya'ya kadar uzanan topraklarda hüküm sürmüşlerdir. M.Ö. IX. Yüzyılda Kral Sarduri tarafından Van kalesi yaptırılmıştır. M.Ö. VII. Yüzyıl başlarında Mezopotamya'dan Anadolu'ya akınlar düzenleyen Asurlular Van kalesini ele geçirince Urartular Tuşba yakınlarında Rusahinili (Toprakkale) şehrini kurarak varlıklarını devam ettirmişlerdir. M.Ö. 612 yılında Anadolu'ya gelen Medler büyük Urartu Krallığı'na son vermişlerdir.
Yerleşik bir nizam kuramayan Med Krallığı Persler'e yenilip yıkılınca Van ve yöresi M.Ö. 332 yılına kadar Pers M.Ö. 129 yılına kadar Büyük İskender'in doğu seferinden sonra Makedonyalılar ve M.Ö. 88 yılına kadar da Partların egemenliğinde kalmıştır.
Tarihi dönem içerisinde Van ve yöresi Romalılar ile Sasaniler arasında çatışma sebebi olmuştur. M.S. 395 yılına kadar Sasani sonra da Bizans egemenliğinde kalmıştır.
Hz. Osman zamanında Bizans'ı bozguna uğratan Müslüman orduları 644 yılında Van ve yöresini ele geçirmiş bu hâkimiyet Emevi ve Abbasi devletleri tarafından da sürdürülmüştür. Eskiden beri Van bölgesinde yaşayan Ermeni azınlığı kısa bir süre Van çevresinde bir krallık kurmuş ve İslam İmparatorluğu'na tabi olmuşlardır. Hıristiyan sanatının mühim bir eseri olan Akdamar Kilisesi aynı adı taşıyan Ada üzerinde Kral Gagik tarafından 915-921 yılları arasında yaptırılmıştır.
1071 Malazgirt savaşıyla Büyük Selçukluların egemenliğine girmiştir. Büyük Selçuklulardan sonra bir süre Eyyubi egemenliğinde kalan şehir 1230 yılında Karakoyunluların hâkimiyetine girmiştir. Bu tarihlerde eski Van şehrinde bulunan Ulu cami Karakoyunlu Yusuf tarafından yaptırılmıştır. Karakoyunluların Uzun Hasan'a mağlup olmalarıyla Van ve havalisi Akkoyunluların eline geçmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman döneminde Safevi Devleti'ni yenen Osmanlı orduları 1458'de Van'ı fethetti ve bu fetih 1555 yılında yapılan Amasya Antlaşması ile kesinlik kazanmıştır. Van Beyler Beyliği'ne atanan Hüsrev Paşa ve Kayaçelebizade Koçi Bey kendi adlarını taşıyan birer cami yaptırmışlardır. Aynı dönemlerde "Kitap-ı Lugat-ı Vankulu" adlı eser Vankulu Mehmet Efendi tarafından hazırlanmıştır.
XIX. yüzyılın ikinci yarısından sonra Van'da ekonomik bakımdan güçlü olan Ermeniler ihtilal cemiyetleri kurarak Rusların da desteğiyle silahlanmaya başlamış 1915'te birçok kaza ve köyde katliama girmişlerdir. Aynı yıl Van'ı istila eden Ruslar Ermenileri destekleyerek şehri ateşe vermiş ve yerli Kürt halk şehri boşaltmak zorunda kalmıştır. 1918 yılında Van yakılıp yıkılarak büyük oranda nüfus kaybına uğradığından bugünkü yerinde yeniden kurulmuştur.
Başlayan harekât karşısında işgal ettikleri topraklardan çekilen Ruslar ve Ermeniler Kürt aşiretlerin de desteğiyle tamamen bölgeden çıkarılmış ve Osmanlı ordusu 2 Nisan 1918' de Van'a girerek şehri kurtarmıştır. 16 Mart 1921' de imzalanan Moskova antlaşması ile Ruslar Van ve Bitlis'e ait isteklerinden vazgeçmişlerdir. 29 Ekim 1923'te Vilayet merkezi olan Van'da Devlet ve Belediye tarafından alt yapı çalışmaları başlatılmış savaştan yakılıp yıkılan şehir yeniden inşa edilmiştir.
VAN’DA KAÇ İLÇE VAR?
Van’da 06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre 13 İlçe ve belediye, bu belediyelerde toplam 692 mahalle bulunmaktadır. Bu ilçelerden üçü merkez ilçeler arasında sayılmaktadır.
Merkez ilçeler:
· Edremit
· İpekyolu
· Tuşba
Diğer ilçeler:
· Bahçesaray
· Başkale
· Çaldıran
· Çatak
· Erciş
· Gevaş
· Gürpınar
· Muradiye
· Özalp
· Saray
EDREMİT
Edremit, Van İl Merkezi'ne bağlı bucak iken 1990 yılında ilçe olmuştur. Doğusunda Van Merkez köyleri ve Gürpınar İlçesi, batısında Van Gölü ve Gevaş İlçesi, güneyinde Gürpınar ve Gevaş İlçeleri, kuzeyinde ise Van Gölü bulunmaktadır. Yüzölçümü 600 km2, deniz seviyesinden 1846 metre yüksekliktedir. İlçe; Van Merkez sınırından başlayıp Gevaş İlçesi sınırına kadar Van Gölü kıyı şeridi boyunca uzanan bir yerleşime sahip olup, İl Merkezi'ne 18 km mesafededir.
İPEKYOLU
12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. İlçenin 51 mahallesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 52.915.207. m2. Nüfusu: 274.902
TUŞBA
12 Kasım 2012'de TBMM'de kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Van merkez ilçesinin ikiye bölünmesi sonucu ilçe olmuştur. Nüfus bakımından Van'ın en büyük 3. ilçesi unvanını alan Tuşba aynı zamanda Van'ın eski adıdır. İlçenin 67 mahallesi bulunmaktadır. Nüfusu: 138.123.000, Yüz ölçümü: 1427 m2
BAHÇESARAY
Siirt İli Pervari İlçesi'ne bağlı Nahiye (bucak) iken 1964 yılında Van İli Gevaş İlçesi'ne bağlanmış, 1988 yılında ilçe olmuştur. 474 km2 yüzölçümüne sahip, deniz seviyesinden 1670 metre yüksekliğinde, İl Merkezi'ne 110 km uzaklıkta, çetin arazi ve tabiat şartlarına sahip etrafı sarp, yüksek dağ ve tepelerle çevrili dar bir alanda bulunmaktadır. Doğuda Çatak, batıda Hizan, kuzeyde Gevaş, güneyde Pervari ilçesi bulunmaktadır.
BAŞKALE
Asıl ismi Elbak olan Başkale İlçesi 1910 yılında Van İline bağlı olan Hakkari Sancağının merkezi iken, Cumhuriyet idaresi ilanından sonra Başkale ismini alarak, bunu müteakiben ilçe teşkilatı kurulmuştur. İlçe Urartuların, Selçukluların, Osmanlıların yerleşimine sahne olmuş, Rusların desteği ile 2 Aralık 1915 tarihinden itibaren yaklaşık 3 yıl Ermeniler'in işgalinde kaldıktan sonra 2 Nisan 1918'de ordu ve Kürt kuvvetlerin kazandığı zafer sonucu işgalden kurtarılmıştır.
İlçe Van İl'inin güneydoğusunda, İspiriz Dağı eteklerinde kurulmuş, İran sınırına 20 km, Van İl'ine 112 km mesafede bulunmaktadır. Kuzeyinde Özalp İlçesi, güneyinde Hakkâri İli, batısında Gürpınar İlçesi, doğusunda ise İran Devleti toprakları ile çevrilidir. Yüzölçümü 2599 km², deniz seviyesinden yüksekliği 2460 metredir.
ÇALDIRAN
1987 yılında ilçe oldu. Muradiye Şelalesi ilçeye yakındır. Çaldıran Ovası üzerine kurulmuş, denizden yüksekliği 2050 metredir. Van il merkezine uzaklığı 113 km dir. Çaldıran, Avrupa'dan gelip İran'a uzanan transit yol üzerinde bulunmaktadır.
ÇATAK
1935 yılında ilçe olmuş, doğusu Gürpınar, batısı Bahçesaray ve Pervari, güneyi Beytüşşebap, kuzeyi Gevaş ilçesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 2.200 km² olup, İl Merkezi'ne 86 km mesafededir.
ERCİŞ
Şu an Çelebibağı Kasabası'nın bulunduğu yer ilçenin ilk yerleşim yeri olarak kullanılmaya başlanmış, Van Gölü'nün yükselmesi üzerine ilçe şu andaki merkezin bulunduğu yere taşınmıştır. İlçe sırasıyla Selçuklu, Karakoyunlu Devleti, Eyyubiler ve Osmanlı Devleti'nin hükümranlığına geçmiştir. 1914 yılında Rus işgaline uğrayan ilçe 1 Nisan 1918 yılında düşman işgalinden kurtarılmıştır. Yüzölçümü 2.115 km2, İl Merkezi'ne uzaklığı 100 km'dir. Doğusunda Muradiye, batısında Adilcevaz ve Patnos, kuzeyinde Diyadin ve güneyinde Van Gölü ile çevrilidir.
GEVAŞ
Gevaş ilçesinin tarihi geçmişi M.Ö.5 bin yıllarına dayanmaktadır. Van Sancağına bağlı nahiye olarak varlığını devam ettirmiştir. 1914 yılında Doğu’da başlayan Rus ve Ermeni işgaline uğramış, 31 Mart 1918 tarihinde Rus işgalinden kurtarılmıştır.
GÜRPINAR
Birçok medeniyete sahne olan Gürpınar ilçemiz 1514 yılında Yavuz Sultan Selim'in Çaldıran Meydan Muharebesi sonrasında Safeviler'den alınmış, 1914 yılında başlayan Rus ve Ermeni işgalinden 1 Nisan 1918 tarihinde kurtarılmış, 1936 yılında ilçe olmuştur. Doğusunda Başkale, batısında Gevaş, kuzeyinde Van İl merkezi ile Özalp İlçesi, güneyinde Hakkâri İli ile çevrilidir. İl merkezine uzaklığı 22 km mesafede 4.063 km2 yüzölçümü ile coğrafi alan olarak Türkiye'nin en büyük ilçesidir. Kocaeli ve Rize illerinden alan olarak daha büyüktür.
MURADİYE
Muradiye Cumhuriyet'e kadar Kandahar ve Bergiri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken, Cumhuriyet'ten sonra birleştirilerek Muradiye adını almıştır. 1914 yılından bu yana ilçelik vasfını muhafaza etmektedir. Güneyinde Van Merkez İlçesi ve Van Gölü, güneydoğusunda Özalp İlçesi, kuzeyinde Çaldıran İlçesi, batısında Van Gölü ve Erciş İlçesi bulunmaktadır. Yüzölçümü 1.087 km2'dir. Deniz seviyesinden yüksekliği ortalama 1700 metre, İl Merkezi'ne uzaklığı 82 km'dir.
ÖZALP
Özalp İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bugünkü Saray İlçe Merkezi'nde kurulmuştur. 1948 yılında ilçe merkezi bugünkü yerinde Özalp adıyla yeniden oluşturulmuştur. İlçe merkezinin eski adı ise şimdi mahalle olan Kargali'dir.
Doğuda İran Devleti ile Saray İlçesi, batıda Van İl Merkezi, kuzeyde Muradiye yer almaktadır.
SARAY
Bugünkü Saray İlçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla kurulmuş, 1948 tarihinden sonra Özalp İlçesi'ne bağlı bucak merkezi olarak kalmıştır. 1990 tarihinde ilçe olmuştur. İlçe Merkezi Saray Ovası'nın yukarı kısmında kurulmuştur. Doğusunda bulunan dağlar İran Devleti ile sınır oluşturmaktadır. Yüzölçümü 1.334 km2'dir. Kuzeyi Çaldıran İlçesi, kuzeybatısı Özalp İlçesi, güneybatısı Van İl Merkezi, güneyi Gürpınar İlçesi ile sınırdır. İl Merkezi'ne 75 km mesafededir. 
VAN'DA NERELER GEZİLMELİ?
Tarihi zenginliği, doğal güzellikleri ile ön plana çıkan Van’da gezilip görülmesi gereken bir çok yer var. Tarihi yapıları, doğal güzellikleri, coğrafi işaretli ürünleri Van’ın oldukça önemli kılıyor.
Türkiye’nin en turistik şehirlerinden biri olan Van her yıl on binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor. Van’ı merak eden bu turistler kentte nerelerin gezilmesi gerektiğini merak ediyor. Tarihi boyunca birkaç farklı medeniyete ev sahipliği yapmış olan Van kendine özgü farklı bir kimliği vardır. Sahip olduğu büyük göl, doğal güzellikleri ve tarihi mekanları birçok kimseyi cezbediyor.
Van seyahatinizi gerçekleştirmek için hava, kara ve demiryolunu tercih edebilirsiniz. Bunun dışında Van Gölü Ekspresi de demir yolu ile Van’a ulaşmak için kullanılabilir.
Van’a ulaşım için en çok tercih edilen yöntem havayoludur. İlin merkezine yaklaşım 8 kilometre mesafedeki Van Ferit Melen Havaalanı sayesinde şehre Ankara, İstanbul, İzmir ve Mersin’den direkt uçuşlarla ulaşım sağlayabilirsiniz.
Her mevsimde farklı turistik alternatifler sunan Van için en ideal seyahat zamanları ilkbahar ve yaz ayları olarak öne çıkıyor.
Van’da gezilecek birçok farklı tarihi mekan ve doğal güzellikler vardır. Sizler için Van’da ziyaret edilecek bir liste hazırladık. Elbette Van’da bu liste dışında daha gezilebilir birçok yer var. İşte Van’da gezilecek yerler ve özellikleri:
1. VAN GÖLÜ
Van Gölü, Türkiye’nin yüzölçümü açısından en büyük gölü olarak biliniyor. Bunun yanı sıra aynı zamanda dünyada en büyük sodalı göl olma özelliği de Van Gölü’ne ait. Van ve Bitlis illeri arasında konumlanan Van Gölü, hemen yanı başında yer alan Nemrut Dağı’nın patlaması sonucunda meydana geldi. Bu özelliği nedeniyle de bilim dünyasında volkanik set gölü olarak sınıflandırılıyor. Gölün suları tuzlu ve sodalı olduğu için, gölde çok az canlı türü yaşayabiliyor.
2. AKDAMAR ADASI VE KİLİSESİ
Van Gölü’nün ortasında yer alan şirin bir ada olan Akdamar, aynı zamanda üzerinde yükselen adası ile de birçok turistin odak noktası oluyor. Akdamar Adası’nda, 10. yüzyılda Ermeni Kralı I. Gagik tarafından inşa edilen ve aynı zamanda Surp Haç Kilisesi olarak bilinen Akdamar Kilisesi tarihi ve kültürel alana ilgi duyan herkesi kendisine çekiyor.
3. VAN KALESİ
Van Kalesi, Türkiye'nin doğusunda yer alıyor ve ziyaretçilerine nefes kesici bir manzara sunuyor. Bu tarihi yapı, Van Gölü'nün hemen yanında, Van şehrinin kalbinde bulunuyor. Kale, Urartular dönemine ait ve bu da kalenin 9. yüzyıla kadar uzanan bir tarihi olduğunu gösteriyor.
4. SÜLEYMAN HAN CAMİİ
Süleyman Han Camii, Van’ın tarihi zenginliğini yansıtan bir eser. Cami, 16. yüzyılda Osmanlı döneminde Kanuni Sultan Süleyman tarafından Mimar Sinan’a onarımı yaptırılıyor. Orta Kapı Mahalle sınırları içerisinde yer alan cami, kare planlı ve tek kubbeli olması ile dikkat çekiyor.
5. VAN MÜZESİ
Van Müzesi içerisinde çok geniş bir koleksiyonun olduğu kompleks bir yer olarak biliniyor. 2011 yılında gerçekleşen Van depremi sonrasında böyle bir yapının söz konusu olması sonucunda içerisinde Urartulara ait dönemi de kapsayan bir müze ile çok büyük bir alan ziyaretçilerin beğenisi ile buluştu. 2019 yılında tam kapasite olarak hizmete açılan bu müze Van Kalesi’nin hemen yanı başında yer alıyor.
6.HÜSREV PAŞA CAMİİ
Van’ın en önemli eserleri arasında yer alan Hüsrev Paşa Camii, Van Gölü kıyısına yakın noktada yer alıyor. Hemen yanı başında yer alan Van Kalesi’nin gölgesinde yükselen cami, Van Beylerbeyi Köse Hüsrev Bey döneminde yaptırıldı. 1567 yılında II. Selim döneminde yaptırılan camii, 1915 yılında başlayan Rus işgaline kadar hiç kesinti vermeden ibadet yeri olarak kullanıldı.
7. KAYA ÇELEBİ CAMİİ
Van'ın tarih ve kültür hazinelerini yansıtan önemli bir yapılardan olan Kaya Çelebi Camii, Osmanlı döneminde, 17. yüzyılda yapıldı. Kaya Çelebizade Koçi Bey tarafından yaptırılmaya başlanan bu camii onun idamı sonrası Dedemoğlu Mehmet Bey tarafından tamamlandı. Eski Van'ın Orta Kapı Mahallesinde, Van Kalesinin güneyinde konumlanan bu cami, kare planlı ve tek kubbeli harim ile kuzeydeki beş gözlü son cemaat yerinden oluşuyor.
8. VAN ULU CAMİİ
Van Ulu Camii, kentin hem tarihi hem de kültürel zenginliklerini arasında yer alan bir yapı. Cami, eski Van şehri sınırları içinde, Van Kalesi’nin güneyinde yer alıyor. Yapı, her ne kadar Osmanlı dönemi içerisine tarihlense de Selçuklulara ait izlere de rastlandığı biliniyor. Cami, büyük ölçüde yıkıldığı için kitabesine ulaşılamadı. Caminin kare yapısının söz konusu olduğu ve tek kubbe inşa edildiğinden bahsedilebilir.
9. MURADİYE ŞELALESİ
Muradiye Şelalesi, Van’ın doğusunda, Muradiye ilçesinde yer alıyor. Şelale, Van’ın doğal alanları arasında yer alan en güzel noktalarından birisi. Van Gölü’nü besleyen en önemli kaynaklardan birisi olan Muradiye Şelalesi, görenleri kendisine hayran bırakıyor. Şelalenin suyu, yüksek bir tepeden aşağıya doğru akıyor ve bu haliyle etkileyici bir görüntü oluşturuyor. Şelalenin etrafında, yeşil ağaçlar ve çiçeklerle dolu bir piknik alanı bulunuyor.
10. HOŞAP KALESİ
Hoşap Kalesi, Van’ın Gürpınar ilçesinde yer alıyor ve ziyaretçilere unutulmaz bir deneyim sunuyor. Bu kale, her ne kadar 1643 yılında inşa edilmiş ve o zamandan beri bölgenin en önemli tarihi yapılarından biri olmuşsa da geçmişi oldukça eski dönemlere kadar gidiyor. İran ve Anadolu coğrafyası arasında önemli bir köprü görevi gören Hoşap Kalesi, Osmanlılar döneminde ileri uç sınır karakolu olarak kullanıldı.
Bunların dışında Van’da şu yerler de gezilip görülebilir: Şeytan Köprüsü, Erçek Gölü, Çavuştepe Kalesi, Vanadokya Peri Bacaları, Meher Kapı, Zeril Köprüsü, Horhor Medresesi, (Bediüzzaman Said Nursi’nin Medresesi), Ayanis Kalesi, Van Kedisi Evi, Kanispi Şelalesi.
VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ
Van’ın tek, bölgenin ise önemli üniversitelerinden biri olan Yüzüncü Yıl (Van YYÜ) bu yıl toplam 5516 öğrenci alarak öğrenci kapasitesini arttırdı. Kentin önemli değeri olan Van YYÜ’de toplamda 31.711 öğrenci okuyor. Üniversiteden bugüne kadar 140 bin 430 öğrenci mezun olmuş durumda.
Diğer yandan Van YYÜ’de 1674 akademik kadro, 3310 idari personel, 20 fakülte, 5 enstitü, 2 yüksekokul, 11 Meslek Yüksek Okul, 50 Araştırma Merkezi, 67 öğrenci topluluğu mevcut. Üniversite bu istatistikleriyle Türkiye’nin de önde gelen üniversiteleri arasında yer alıyor. 
20 Temmuz 1982’de kurulan Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi bölgede açılan ilk üniversitelerden biridir. Üniversite kapasitesi ve eğitim olanaklarıyla sıkça adından söz ettiriyor.
Van YYÜ ayrıca yüz ölçümü bakımından Türkiye’nin en büyük üniversitesi konumunda.
Üniversite bünyesinde yer alan Dursun Odabaş Tıp Merkezi bölgenin en önemli ve gelişmiş sağlık merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor.
VAN FERİT MELEN HAVA LİMANI
Van Ferit Melen Havalimanı, Türkiye'nin Van iline hizmet veren havalimanıdır. 1943'te hizmete girmiştir. Yolcuların kullanımına açık 1660 m² alan ile 140 araçlık otoparka sahiptir. 2011'de uluslararası ulaşıma açılmıştır. 2012 yılında, Türkiye'de ilk uyduyla iniş sistemi bu havalimanında kurulmuştur.
Van Ferit Melen Havalimanı başta Van olmak üzere komşu birçok ile hizmet veren bölgenin en önemli havalimanlarından biridir.
Her yıl yüzbinlerce kişi bu havalimanını kullanarak uçakla seyahat etme imkanı buluyor. Bu havalimanı Van ve bölge illeri için oldukça önem taşıyor.
Van ve bölge illeri için hayati öneme sahip Ferit Melen, sefer azlığı, bilet pahalılığı, bilet bulamama gibi nedenlerle sık sık gündeme gelmektedir. Van Ferit Melen Havalimanı’dan yalnızca 5 - 6 şehre doğrudan seferler düzenleniyor. Ferit Melet Havalimanı Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’ne parelel olarak inşa edilmiştir.
VAN MUTFAK KÜLTÜRÜ
Van, tabiri caizse bir tek kuş sütünün eksik olduğu meşhur kahvaltısının yanı sıra farklı yöresel tatlarıyla da tam bir lezzet kenti. Peki, bugüne dek Van mutfağına ait yemeklerin acaba kaçını duydun?
DİLLERE DESTAN MEŞHUR VAN KAHVALTISI
Van’ın yerlisi kahvaltıyı öyle bir-iki lokmayla geçiştirmez, adeta sanat eseri gibi zengin sofralar ortaya çıkarır. Çünkü büyüklerimizin de dediği gibi, Vanlılar kahvaltının en önemli öğün olduğunun farkında. Öyle ki Van’da sabah kahvaltıları, özellikle hafta sonu günlerinde saatlere yayılıyor ve keyfine vararak yapılıyor. Yöresel otlu peynirden kavuta, murtağadan kavurmaya kadar birbirinden farklı 20 30 çeşit lezzet Van kahvaltısının iştah açan sofralarını süslüyor.
VAN'IN EN MEŞHUR YEMEKLERİ
Van’da hem kahvaltılık yiyecekler hem de yemekler ayrı bir güzel. Pek çok kişi Van’ı sadece otlu peyniriyle meşhur sansa da aslında Van mutfağı birbirinden güzel lezzetlere yer veren uçsuz bucaksız bir dünya. Sizin için Van deyince akla gelen 22 lezzeti derledik. İşte Van’ın meşhur yemekleri ve kahvaltılıkları: 
İşte Van Yöresine Ait En Meşhur Yemekler:
1. KELEDOŞ
2. TANDIR BALIĞI,
3. SENGESER,
4. KÜRT KÖFTESİ,
5. TUZLU BALIK,
6. BULGUR AŞI,
7. PESTİLLİ LAHANA DOLMASI,
8. ETLİ KÖFTE (ACEM KÖFTESİ),
9. ERİŞTE PİLAVI,
10. ÇİRİŞ MIHLASI,
11. HELİSE,
12. PİTİ AŞI
13. MURTUĞA
14. VAN ÇÖREĞİ
15. VAN OTLU PEYNİRİ
16. KAVUT
17. GÜL REÇELİ
18. VAN BALI
19. ÇATAL TATLISI
20. VAN PESTİLİ
21. VAN TURŞUSU
22. VAN CACIĞI
VAN'IN İKLİMİ NEDİR?
Van iklimi karasal iklim olup bitki örtüsü bozkırdır. Van'da kış ayları sert geçer. Kar etkisini yoğun göstermektedir. Kışlar sert ve uzun geçer. Çok yüksek bölgelerinde, kışın daha az sert geçmesini Van Gölü temin eder. Kışın 150 güne yakını 0°C altında geçer. Yazın ise 20 gün +30°C’nin üstündedir.
İlkbahar ayları Van'a en çok yağışın düştüğü aylardır. Van'da yaz ayları genelde kurak ve sıcak olup, Van Gölü'nün etkisiyle biraz serin yaşanmaktadır. Bu aylarda fazla yağış olmaz ama rüzgârlar geniş yer tutar.
Van’ın bitki örtüsünün bozkır olması küçükbaş hayvancılığı geliştirmiştir. Yıllık sıcaklık ortalaması 9 °C'dir. Yılın en soğuk ayında sıcaklık ortalaması -3.5 °C, en sıcak ayında sıcaklık ortalaması 22 °C'dir. Yağışların %39'u ilkbaharda, %27'si sonbaharda, %26'sı kışta, %7'si ise yaz mevsiminde düşer.
Van’da donlu gün sayısı 120'yi bulmaktadır. Yılın yaklaşık 90 günü kar örtüsü yerde kalabilmektedir. Yılın yaklaşık 90 günü yağış düşmektedir. En yüksek kar 5 Aralık 1994 tarihinde 120 cm, 24 saatlik en fazla yağış 27 Şubat 2014 tarihinde 122 mm, en hızlı rüzgâr 12 Mart 2010 tarihinde 165 km/sa olarak ölçülmüştür.
Van, Türkiye’nin en çok güneş gören yerlerinden biridir. Yıllık yaklaşık 400 mm yağış ile bölgenin en az yağış alan yerlerinden biridir.
Van, büyük gölü, zengin bitki örtüsü, doğal güzellikleri ile Türkiye’de öne çıkan büyükşehirlerden biridir. Van Gölü dışında kentte irili ufaklı birçok göl ve akarsu mevcut.
VAN’IN BİTKİ ÖRTÜSÜ NEDİR?
Van’ın ana bitki örtüsü bozkırdır. %70'lik kısım çayır meralardan, %23'lük kısım ekili ve dikili alanlardan, %2'lik kısım ise ormanlardan ve fundalık alanlardan oluşur. Türkiye'nin en çok orman fakiri illerinden biridir. Sarıçam ve meşe en çok yetişen ağaçlardır Nadir olsa da farklı ağaç türlerine rastlanabilir. Şehrin kuzey ve doğusu antropojen bozkır barındırır.
VAN’DA TARIM
Van'da tarım alanları şehrin yüzölçümünün %20'sini kapsar. Yetiştirilen başlıca ürünler; Arpa, Buğday, Çavdar, Fasulye, Armut, Patates, Şeker Pancarı ve Elmadır. Ceviz yetiştiriciliği de bulunmaktadır. Ayrıca Van Gölü kıyılarına yakın yerleşimlerde kavun da yetiştirilebilmektedir. Ürünler Özellikle Eylül Ayında hasat edilir. Tarım en önemli geçim kaynaklarından olsa da çok kullanılmaz.
VAN’DA HAYVANCILIK
En önemli geçim kaynağı olan hayvancılık her mevsim kullanılabilir. Bitki örtüsünün step olması ve kırsal nüfusun fazla olması hayvancılığı bölgedeki en önemli geçim kaynaklarından biri yapmaktadır. Özellikle Küçükbaş Hayvancılığın yetiştiği Van'da yazda her kırsalda hayvan görmek mümkündür. Yazın yaylara çıkarılan hayvanlar kışın ağıl ya da ahırlara alınır.
Türkiye'de en fazla küçükbaş hayvan Van'da bulunur. Van Gölü'nde ise Nisan ve Temmuz ayları arasındaki periyod hariç balıkçılık az da olsa yapılabilmekte. Ayrıca Çatak ilçesi ve yakın yerleşimlerde az da olsa alabalık sektörü bulunur. Bahçesaray ilçesinde de arıcılık yaygındır.
Van, su kaynakları konusunda göl kısmında iyi iken akarsu bakımından fakirdir. Şehir, ülkenin en büyük gölü olan Van Gölü'ne ev sahipliği yapmaktadır. Göl canlı çeşitliliği konusunda zayıftır. Bu göl içinde İncikefali, fitoplankton ve zooplankton barındırır. Ayrıca sert kışlara rağmen donmaz. Ayrıca göl, 4 tane ada barındırır.
İlin bir diğer gölü Erçek Gölü'dür. Bu göl ise yılın belli zamanlarında flamingolara ev sahipliği yapar. Şehrin önemli akarsuları ise Bend-i Mahi, Ilıca, Deliçay, Engil, Karasu ve Kotur gibi akarsulardır. Birçoğu Van Gölü'ne dökülen bu akarsularda Mayıs ayında İnci kefali göçüne rastlamak mümkündür. Bu balıklar bu akarsularda üreme faaliyetleri için akıntıya ters olarak yüzerler.
VAN’NIN TESCİLLİ HAYVANLARI
Van, zengin doğal güzellikleri ve ender coğrafyasıyla ön plana çıkan yüzlerce hayvan türüne de ev sahipliği yapıyor. Van bölgesinde bulunan bazı hayvanlar ise türünün en güzel ve özel örnekleri arasında gösteriliyor. Peki Van'ın Hangi Hayvanı Meşhur?
Van Kedisi: Van’ın tescilli bir markasıdır. Kedilerin en güzeli Van Kedisi sadece Van Denizi Havzası’nda yaşayan safkan bir kedi türüdür. En önemli özelliği genetik bir bozukluk sonucu oluşan iki farklı göz rengidir.
Norduz Koyunu: Van’ın diğer bir cins hayvanı ise Norduz Koyunu’dur. Dünyada sadece Van'ın Gürpınar ilçesinde yetiştirilen ve Türkiye'nin önemli gen kaynakları arasında yer alan Norduz koyununun nesli, bölgeden göç etmeyen tek köy sayesinde yok olmaktan kurtuldu.
İnci Kefali: Van’ın bir diğer coğrafi tescilli ve meşhur hayvanı ise Van Balığıdır (İnci Kefali). İnci kefali sadece Van Gölü’nden çıkan bir balık türüdür.
Van Gölü Canavarı: Ayrıca bir hayvan olarak kabul edilen ve zaman zaman gündem olan Van Gölü Canavarı da bu hayvanlar arasında sayılabilir. Korkunç bir canavara benzetilen Van Gölü Canavarı özellikle sosyal medyada sık sık gündem oluyor.
VAN SU KAYNAKLARI
Van’da Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü dışında irili ufaklı birçok göl var. Ayrıca ilde Muradiye ve Bendi Mahi gibi önemli akarsular var.
VAN'DA KAÇ GÖL VAR?
İlde akla gelen ilk göl Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’dür. Bunun dışında Erçek Gölü, Akgöl, Sultan (Süphan) Gölü, Kazlı Göl, Değirmi Göl, Hasantimur Gölü, Keşiş (Turna) Gölü, Çalyan Gölü, Sıhke Göleti şehirde diğer bilinen göllerdir. Büyük havzalı göller sayıldığından Van’da 7 göl bulunmakta. Göller havza alanının %20.7’sini kaplar.
VAN GÖLÜ: TÜRKİYE’NİN EN BÜYÜK GÖLÜ
Göl 3713 km’lik alanı ile Türkiye’nin en büyük gölüdür. Aynı zamanda yer yüzündeki en büyük soda gölüdür. Kapalı göller arasında hacim bakımından (607 km) dördüncü sırayı alır. Su seviyesi deniz seviyesine göre 1646 m yüksekliğindedir.
VAN'DA KAÇ TANE BARAJ VAR?
Zengin su kaynaklarına sahip olan Van’da farklı tarihlerde yapılmış toplam 6 baraj var.
Bu barajlar şunlar:
1. Koçköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali
2. Morgedik Barajı
3. Sarımehmet Barajı
4. Zernek Barajı ve Hidroelektrik Santrali
5. Gölegen Barajı
6. Sırımlı Barajı
Bunlarla beraber Van’da Özalp Yeni Emek Barajı, İpekyolu Baklatepe Barajı ve İpekyolu Ortanca Barajı’nın yapımları ise sürüyor.
Van’da bu barajlar toplam 482 milyon metreküp su depolama kapasitesine sahip. Ayrıca kentte yer alan Van Gölü, Türkiye’nin en büyük barajıdır. Bu göl dışında kentte irili ufaklı birçok göl ve akarsu mevcut.
