Tarihi dokusu ve doğasıyla görenleri kendine hayran bırakan Van, bölgenin turizm durağı haline geldi. Sadece Tükiye’den değil İran, Irak gibi çevre ülkelerde yaşayan yabancı turistlerin de ilk rotalarından biri Van. Peki, Van'dan hediye olarak ne alınır?
Kadim ve güzel Van şehrinden dönüşte alınabilecek ürünleri araştırdık. İşte Van’da alınabilecek hediyelik eşyalar…
Onlarca medeniyete ev sahipliği yapan Van; kaleleri, kedisi, muhteşem güzellikteki 4 mevsimi, başından kalkamayacağınız meşhur kahvaltısı, hayran bıraktıran gölü ve daha birçok özel yanı ile doğunun incisi konumunda olan bir şehirdir.
Çok eski zamanlara dayanan bölge tarihi net bir kent oluşumunu ilk olarak Hurriler zamanında görmüş daha sonra ciddi bir Urartu hakimiyetine girmiştir. Sonraki dönemlerde sırası ile bölgeye Assur, Medler, Persler, Büyük İskender, Sasani, Roma, Emevi, Abbasi, Ermeni, Büyük Selçuklu, Karakoyun, Akkoyunlular ve son olarak Osmanlıların eline geçerek tarihin her döneminde rol almıştır. Akdamar kilisesi, Van Kalesi, Hoşap Kalesi, Çavuştepe ve Tuşpa gibi birçok tarihi yapısı ve bölgesi bulunan Van'da gezilip görülecek, hayran kalınacak onlarca detay vardır.
Farklı renkteki gözleriyle büyüleyen kedisinin yanı sıra kentin çok sayıda yöresel yemek, bakliyat ve kıyafetleri bulunmakta, kadife entari, otlu peynir, çiriş pilavı, murtuğa, ayva yemeği ve kaşık tatlısı bu çeşitler arasından sadece bir kaçıdır.
Geçmişin izlerini geleceğe taşıyan tarih, kültür ve sanatını devam ettiren Van’a dair sevdiklerinize uygun asla unutulmayacak güzellikte hediyeler seçebilirsiniz. Van'dan hediyelik eşya satın alırken aklınızda bulunsun diye ufak birkaç tüyo vermek mümkün olacaktır. Neredeyse üç bin yıllık sanat tarihi olan savatlı gümüş, Van kilimleri, el sanatı heykelcikler, biblolar, magnetler ve daha birçok ürünü hediyelik olarak alabilirsiniz.
VAN'DAN HEDİYE OLARAK NE ALINIR?
VAN TEMALI MAGNET
Hediye olarak götüreceğiniz aile üyelerinden herhangi birine ufak ama büyük hatırası olan ve buzdolaplarını süsleyen Van temalı magnetleri alabilirsiniz. Özelliklede belli AVM'lerde ahşap malzeme üzerine dijital baskılı 70 milimetre genişliğinde 90 milimetre boyunda Van temalı ahşap magnetler en çok tercih edilen ürünlerin başında geliyor.
VAN KİLİMİ
El dokuması, özel tasarımlı ve herkes tarafından bilinen Van kilimlerini kentin hemen her noktasında bulabilir eşinize, annenize ve sevdiklerinize hediye olarak alabilirsiniz. Van ve çevresinde çeşitli el tezgâhlarında güzel kilimler dokunmaktadır. Bunlar gerek çevrede gerek diğer büyük illerde pazar bulmakta, ayrıca yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir. Van kilimleri yarım asır öncesine kadar yer tezgâhlarında çift kanat (şak) şeklinde, büyük boyutlu dokunmaktayken, günümüzde dokunanlar dikey tezgâhlarda ve daha küçük ebatlarda dokunmaktadır. 
Dokumada geleneksel aletler kullanılmakta ve malzeme olarak bazen yün ipliğin bazen de fabrika iplerinin kullanıldığı görülmektedir. Van’da dokunan kilimlerde genel olarak kırmızı, siyah, natürel kahverengi, lacivert ve natürel beyaz olarak adlandırılan kirli Van beyazı renkleri görülür ki bunun sebebi kış mevsiminin oldukça uzun olmasıyla oluşabilecek kirlenmeyi saklayabilmektir. Van’da dokunan kilimlerin en önemli özelliği kadınların duygularını yansıtmak için kilimleri bir araç olarak kullanmalarıdır. 
SAVATLI GÜMÜŞ
Savat; bakır, kurşun, gümüş ve kükürt karışımdan elde edilen bir halitadır. Savatlama; Bir kuyumculuk eseri üzerine farklı figürler kazıyarak bunları savat maddesi ile doldurma işlemi ile gerçekleştirilen süsleme tekniğidir. Bakır, kurşun, gümüş potada eritilir üzerine bolca kükürt konulup karıştırılır. Bu karışım camuş (manda) boynuzuna dökülerek soğutulur, iki saat dinlendirilir. Boynuz kırılarak hazırlanan savat çıkarılır, dövülüp toz haline getirilir, tülbente elenir, boraksla kirlerinden temizlenir. Bu şekilde toz savat elde edilir. Elde edilen toz savat eritilip çubuk kalıplarına dökülerek çubuk savat elde edilir.
Savatlanacak gümüşün üzerine istenilen figürler kılcal uçlu bir kalemle kazılır, figürler hazırlandıktan sonra gümüşün üst yüzeyi ısıtılır ve figürlerin üzerine savat ardından tuz eker gibi boraks dökülür, şaloma ile ısıtılarak bu oyuklar doldurulur, eğelenerek tasfiyesi yapılır, cilalanır ve kullanıma hazır hale getirilir. Van'da savat sadece gümüş üzerine kullanılır. I. Dünya savaşı öncesinde Van'da 120 savat atölyesinde 400 dolayında savat usta ve kalfası vardı. Van'da 900 ayar gümüş üzerine savat yapılırdı bu sebeple Osmanlılar, İstanbul dışında Van ve Diyarbakır vilayetlerine yüksek ayar gümüşe tuğra vurmak yetkisi vermiştir. Günümüzde Van'da Savatlı Kolye ucu, Bileklik, Küpe, Yüzük, Bilezik gibi ürünler hediye olarak alınır.
ŞAL U ŞEPİK ve KIRAS FİSTAN
Van, Şırnak, Siirt, Hakkari, Diyarbakır ve Mardin gibi illerde giyilen Şal u Şepik ve Kıras-Fistan, birçok kişinin geçim kaynağı olmaya devam ederken, düğün, nişan, mezuniyet ve kutlamalar gibi özel günlerde de Kürtlerin vaz geçilmezi arasında yer alıyor. Bu yöresel kıyafetler dünyanın her tarafına hediye olarak götürülüyor.
VAN OTLU PEYNİRİ
Hediyelik eşyaların yanı sıra meşhur Van Kahvaltısının vazgeçilmez lezzeti olan otlu peyniri de hediye olarak alınan ürünlerin başında geliyor. Yaklaşık 250 yıldır Van’da üretilen otlu peynir; başta küçükbaş olmak üzere, inek veya keçi sütünden veya bunların karışımından, yöre ve çevre illerde yetişen Sirmo, Kekik, Siyabo ve Heliz vb. adlandırılan yaklaşık 20 adet otun eklenmesiyle yapılan, kullanılan süt ve otların farklılığıyla beyazdan sarımtırağa doğru değişen renge sahip, orta sertlikte, tuzlu, koku ve aromasına sarımsak ve kekik aroması hakim olan, tuzlama yapıldıktan sonra taze veya salamurada olgunlaştırılarak tüketilen bir peynirdir.
Van otlu peyniri; telemesine yaklaşık %2 oranında baharat özelliğine sahip otların katılması ve çömlek veya plastik kaplara konularak toprak altında 3-7 ay kadar gömülmek suretiyle olgunlaştırılmasıyla beyaz peynirden ayrılmaktadır. Otlu peynirin kesit yüzeyindeki otlar homojen bir dağılım gösterir. Üretimde kullanılan ot çeşitliliği, tat ve kokuda kendini gösterir. Evliya Çelebi Seyahatnamesinde Van ilinden bahsederken, otun katık yapıldığı bir peynirden bahsetmektedir.
Van şehrinin bitki örtüsünün zenginliği, geçimi hayvancılığa dayanan bölge halkının konar-göçer yaşam sürmesi yabani bitkileri yakından tanımasını sağlamış ve otlu peynir geleneğini oluşturmuştur. otlu peynir yöre insanı tarafından günün her öğünü tüketilmektedir. Eskiden üretimi sadece dağınık aile işletmelerinde gerçekleştirilen otlu peynir günümüzde endüstriyel olarak yöredeki pek çok işletmede üretilmektedir. Gerek koyun sütü üretiminin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında artması, gerekse kullanılan otların yetişmesinin bu aylara rastlaması Van Otlu Peynirinin üretiminin baharda yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Ancak otların salamura yapılarak saklanması, otlu peynir üretiminin Temmuz, Ağustos ve sonraki aylara uzatılabilmesine imkan verir. Otlar değişik gıdalarda kullanıldıkları kadar, ekonomik ve ticari öneme de sahiptirler. Peynir yapım mevsiminde üreticiler bu otları dağlardan ve değişik arazilerden toplayarak ihtiyaç fazlasını Van şehir merkezine getirip satışa sunuyor.
ÇATAK BALI
Van’dan alınabilecek hediyelik ürünlerden biri de benzersiz bir lezzette olan Çatak balıdır. Kahvaltı sofrasında, yemeklerde, tatlılarda, hasta olunca şifa bulma niyetine her alanda kullanabilen Çatak balını hem hediye olarak götürebilir hem de kahvaltıda tüketmek için satın alabalirsiniz. 
VAN'IN İLÇELERİNE GÖRE HANGİ HEDİYELİKLER ALINABİLİR?
Toplamda 13 ilçesi bulunan Van’ın her bir ilçesi farklı güzellikte ve özellikte olmasından dolayı bir bölgesini görüp diğer bölgesini görmemezlik yapamaz, her bir karış toprağında aklınız kalır. Gezip gördüğünüz her şehirde de hediye almadan duramazsınız çünkü hepsinin kendisine has özel hediyeleri bulunuyor. Van’dan alınabilecek hediyelik eşyalarını sizler için ilçelerine göre ayırdık.
İPEKYOLU; Otlu peynir ve Van Çöreği
EDREMİT; Van kilimi, Van Gölü temalı ürünler
TUŞBA; Savatlı gümüş,
BAHÇESARAY; Kırmızı köprü magneti, ceviz,
BAŞKALE; Süzme çiçek balı; peri bacaları, traverten ve şeytan köprüsü magnetleri,
ÇALDIRAN; Kübik kümbet biblosu,
ÇATAK; Çatak balı, ceviz ve ceviz oyması ürünler,
ERCİŞ; Kale veya kümbet bibloları ve şeker pancarı,
GEVAŞ; Akdamar kilisesi temalı biblo, magnet, duvar resmi, kavut
GÜRPINAR; Kızlar mağarası temalı 3D resimler, anahtarlıklar,
MURADİYE; Muradiye şelalesi temalı magnet, tuzlu balık,
ÖZALP; Özalp çöreği,
SARAY; Van temalı magnet.
VAN'DA HEDİYELİK EŞYA SATILAN YERLER
Van’da el yapımı seramik ürünler de oldukça popüler. Özellikle çini desenleriyle süslenmiş tabaklar, kaseler ve sürahiler, hem dekoratif hem de işlevsel bir hediye alternatifi sunuyor. Öte yandan yine çevre ülkelerden gelen ürünler Rus Pazarı adlı çarşıda sunuluyor. Tarihi görünüme sahip bu çarşılarda binlerce çeşit farklı hediyelikler bulmak mümkün. Bu çarşılarda seramiklerle birlikte yöresel kıyafetler ve türlü hediyelikler de alınabiliyor.
Van'ın Merkez'inde bulunan bu tarihi çarşılarda en özel parçaları alarak sevdiklerinize alabilir veya hatıra olarak saklayabilirsiniz.
- Mısır Çarşısı,
- Rus Pazarı,
- Tarihi Peynirciler Çarşısı,
- Sahafçılar Çarşısı.
