Van’ın tarihi Sobacılar Çarşısı, el emeğiyle üretilen sac sobaların üretim ve satış yoğunluğuyla canlı bir sezon geçiriyor. Kent kültürünün önemli bir parçası olan bu çarşı, kırsalda doğal gazın ulaşmadığı mahallelerdeki yoğun talebe yanıt veriyor. Çetin kış koşulları ve artan kömür fiyatları nedeniyle, kırsalda yaşayan vatandaşlar uygun maliyetli ve verimli olan sac sobaları tercih ediyor.
Özellikle "tezek sobası" ve "kara soba" gibi sac sobalar, kırsal alanlarda vazgeçilmez ısınma araçları arasında yer alıyor. Bu durum, Sobacılar Çarşısı esnafını hem üretim hem de satış anlamında hareketli bir sezonla karşı karşıya bırakmış durumda. Çarşı, geleneksel el işçiliğinin yanı sıra bölgenin ihtiyaçlarına uygun çözümler sunarak Van’ın kültürel mirasının korunmasına da katkı sağlıyor.
“SAC SOBALAR ÇOK TERCİH EDİLİYOR”
Doğal gazın köylere gitmemesi nedeniyle kırsal kesimde sobaya rağbetin devam ettiğine vurgu yapan 35 yıllık soba ustası Mesut Anter, “Şehirde doğal gazın gitmediği evlerde turbo sobalar kullanılıyor. Köylüler ise bizim üretmiş olduğumuz sac sobaları tercih ediyor. Eskiden 3-4 çeşit soba varken, şimdi 20 çeşit soba var. Kendi üretimimiz olan sobaların fiyatı 800 liradan başlayıp bin liraya kadar devam ediyor. Fırınlı ve kovalı sobalar bin 500, emaye sobalar ise bin 700 liradan satılıyor. Doğal gaz öncesinde çeşitlilik daha fazlaydı ve işçilik ile ustalığın değeri büyüktü” dedi.
Soba imalatçısı Metin Akcan ise doğal gazın giderek yaygınlaştığını, ancak soba üretimlerinin daha çok kırsal bölgelerde talep gördüğünü dile getirerek, “Kırsalda da herkes bu sobaları kullanmıyor. Bazı kesimler kat kaloriferi veya palet sobası tercih ediyor. Bizim sattığımız sobalar, tezek ve turbo sobalardır” diye konuştu.