Van yüzölçümü bakımından Türkiye’nin en büyük illerinden biridir. Bölgesi'nin Yukarı Murat-Van Bölümü'nde yer alır. Van ili nüfus bakımından bu bölgenin en büyük ilidir. Peki, Van hangi ilden ayrıldı? 
Arkeolojik araştırmalara göre Van ili yazılı tarih öncesi dönemleri M.Ö. 5000-3000 yılları Kalkolitik dönem başlarına kadar uzanmakta. M.Ö. 2000 yılında bu bölgede ilk olarak devlet kuranlar Hurrilerdir. Daha sonra Hurrilerin bölgedeki devamı olan yerli kavimler tarafından M.Ö. 900 yıllarında başkentleri Tuşba ( VAN) olan Urartu devleti kurulmuştur. Urartular M.Ö. 612 yılına kadar Van Bölgesinde güneyde yukarı Mezopotamya'ya kadar uzanan topraklarda hüküm sürmüşlerdir. 
VAN İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Van isminin nereden geldiğine dair belli bir kaynak yoktur. Ancak kabul edilen üç ayrı görüş bulunmaktadır:
Bunlardan birincisi, şehir kurulduktan sonra Van adında bir valinin gelip şehri bayındır hale getirmesinden dolayı bu ismin verildiğidir.
İkinci görüş göre Urartular'ın şehir için kullandıkları "Viane" ve "Biane" kelimelerinden türemiş olduğudur. Bölgenin hakim dillerinde yapılan bütün karşılaştırmalarda her iki kelime yakın anlamda görünmektedir. Her iki kelime de şehir ve yerleşime ilişkindir. Dolayısıyla Van yerleşim yeri, şehir, memleket, yöre ve benzeri anlamdadır. Bunlardan en yüksek ihtimal ise şehir görünmektedir. 
Üçüncü görüş ise, Evliya Çelebi "Seyahatnamesi"nde Büyük İskender' in Van Kalesi'ndeki Vank adlı bir mabetten esinlenerek buraya Van adını verdiğini söylemektedir. Ancak bu anlatı rivayetten öteye gidememiştir. 
VAN HANGİ İLDEN AYRILDI?
Birçok kişi Van’ın hangi ilden ayrıldığını araştırmakta. Türkiye’nin kuruluşu ile birlikte Van, il statüsüne yer almıştır. Yani Van Türkiye’nin kuruluşundan itibaren il statüsünde yer almaktadır ve herhangi başka bir ile bağlı değildi. Bu bakımdan Van Türkiye’de kurulan ilk şehirlerden biri olarak da öne çıkmakta.
Van, Türkiye’nin kuruluşuyla Yenişehir Toprakkale eteklerinde yeniden kurulmuştur. Bu dönemden itibaren şehir düşük bir hızda gelişmeye devam etmiştir. 1943 yılında havalimanına kavuşmuştur. 1976 yılında ise Muradiye-Çaldıran'da yaşanan bir depremle sarsılmıştır. 
1980 yılından sonra bölgede yaşanan güvenlik olaylarından dolayı bölge halkının ilk adreslerinden biri olmuştur. Bu dönemden itibaren şehir nüfusu ani hızla büyümeye başlamıştır.
2008 yılında nüfusu 1 milyonu geçmiştir. Van'ın merkezinde Ekim ve Kasım 2011'de iki yıkıcı deprem meydana gelmiştir. Bu depremler Van için bir dönüm noktası olmuştur ve şehir büyük ölçüde değişime uğramıştır. Deprem öncesi 353.000 olan merkez nüfus deprem sonrası 500.000'i geçmiştir.
2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Van'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kurulmuş ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başlamıştır.
