3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında, Mesleki ve Teknik Lise mezunları, Ön Lisans ve Lisans seviyesinde mesleki eğitim alanlar belirli şartları sağladığında İş Yeri Açma Belgesi’ne başvurabilirler. Hatta bazı durumlarda Ustalık Belgesi de iş yeri açmak için yeterli kabul edilir ve belge sahibi bağımsız olarak iş yeri açabilir.
İŞ YERİ AÇMA BELGESİ NEDİR?
İş yeri açma belgesi, işletmelerin yasal olarak faaliyete geçmesi için gerekli bir izin belgesidir. İşletmeye belirli bir alanda hizmet sunma yetkisi kazandıran bu belge, mesleki eğitim şartlarını karşılayan bireyler için düzenlenir. Türkiye’de dört yıllık Anadolu meslek veya meslek liselerinden mezun olanlar mezuniyetle birlikte bu belgeye sahip olurken, iki yıllık meslek yüksekokulu mezunları da doğrudan iş yeri açma belgesi alma hakkına sahiptir.
Diğer yandan, bu okullardan mezun olmayanların iş yeri açma belgesini alabilmesi için belirli ek şartları karşılaması gerekmektedir. İş yeri açma belgelerinin düzenlenmesi mesleki eğitim merkezleri aracılığıyla yapılır ve belediyeler iş yeri açma başvurularında bu belgeyi zorunlu tutar.
İşletmenin faaliyet göstereceği alana veya işin niteliğine bağlı olarak ustalık belgesi de istenebilir. Ustalık belgesi, ilgili alandaki yetkinliği belgelendirir ve iş yeri açma sürecinde yerini getirilmesi gereken yasal gerekliliklerden biridir.
İŞ YERİ AÇMA BELGESİ NE İŞE YARAR?
İş yeri açma belgesi, mesleki eğitim mezunlarının kendi meslekleriyle ilgili bir işletmeyi yasal olarak açabilmeleri için verilen bir belgedir. Bu belge, işletme sahibinin belirli bir mesleki yeterliliğe sahip olduğunu ve bu alanda bağımsız olarak iş kurabileceğini gösterir.
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında meslek lisesi ve meslek yüksekokulu mezunları bu belgeyi almaya hak kazanır.
Nitekim iş yerinin yasal olarak faaliyete başlayabilmesi için belediyeden ruhsat almak, vergi dairesine kaydolmak ve ticaret odasına kayıt yaptırmak gibi ek işlemler de zorunludur.
Belediyeler, iş yerinin sektörel özelliklerine bağlı olarak (gıda sektörü gibi) ek izinler isteyebilir ve ruhsat başvurusu sırasında iş yeri açma belgesinin yanı sıra gerekli tüm diğer belgelerin eksiksiz tamamlanmasını ister.
İŞ YERİ AÇMA BELGESİ NASIL ALINIR?
İş yeri açma belgesini edinmek için bireyin eğitim seviyesi ve mesleki geçmişi belirleyici olmaktadır. Dört yıllık meslek lisesi mezunları, mezuniyetle birlikte iş yeri açma belgesine doğrudan sahip olabilirler. Bu belge mezunların eğitim aldıkları alanda iş yeri açmaları için yeterli kabul edildiğinden, ayrıca ustalık belgesi alma zorunluluğu bulunmaz. Meslek yüksekokulu mezunları da benzer şekilde mezun olduklarında sınavsız olarak iş yeri açma belgesini alabilirler.
Lisans seviyesinde mesleki ve teknik eğitim alan bireyler de ek sınav veya koşul gerekmeksizin iş yeri açma belgesine başvurabilirler.
Meslek lisesinden mezun olup aynı alanda ön lisans eğitimi tamamlayan kişiler ise doğrudan iş yeri açma belgesi almaya hak kazanır ve bu sayede eğitim aldıkları dalda iş yeri açabilirler.
Bu kurumların mezunu olmayan kişiler için mesleki deneyim süresi ve yeterlilik sınavları gibi ek şartlar bulunur. Örneğin, en az bir yıl deneyim kazanmak ve yeterlilik sınavlarını geçmek gerekebilir.
