İhracat nedir?
İhracat, bir ülkede yerleşik kişi ve kurumların diğer ülkelere mal satışını ifade ediyor.
Ülkeler arası rekabetin arttığı günümüzde, birçok ülke, ürettikleri mal ve hizmetleri uluslararası pazarlarda daha fazla tanıtmak ve satmak amacıyla aktif bir ihracat politikası izliyor. Bu, hem yerel işletmelerin uluslararası alanda büyümesini destekliyor hem de ülkenin ekonomik çeşitliliğini artırarak ekonomik direncini güçlendiriyor.
İhracatın artması, bir ülkenin uluslararası ticaretteki rekabet gücünü yükseltirken, dış gelir elde etme ve iş gücü istihdam etme konularında da olumlu etkiler yaratıyor. Özellikle gelişmekte olan ülkeler için, ihracat potansiyeli, ekonomik kalkınma sürecinde önemli bir itici güç olarak öne çıkıyor.
Bu bağlamda, ülkeler arası ticaretteki ihracatın artışı, ekonomik aktörler ve küresel pazarlar üzerindeki etkisini sürdürüyor. İhracat, sadece ekonomik büyümeyi desteklemekle kalmayıp aynı zamanda küresel ticaretin dinamiklerini şekillendiriyor.
İthalat nedir?
İthalat veya dış alım, en basit tarifiyle, eşyanın başka bir ülkeden satın alınması ve ülkeye getirilmesi olarak ifade edilebilir. İthalat gümrük mevzuatında “serbest dolaşıma giriş rejimi” olarak adlandırılan kurallar sistemi çerçevesinde yapılabilir.
İthali Yasaklar ve Kısıtlamalara Tabi Eşya Nedir?
Ülkemizde ithalattaki yasaklama ve kısıtlamaları belirleyen düzenlemeler eşyanın tarife sınıflandırmasına ve GTİP numarasına dayanır.
Cumhurbaşkanı ve ayrıca Ticaret Bakanlığı, kamu ahlakı, kamu düzeni, kamu güvenliği; insan, hayvan ve bitki sağlık ve hayatlarının korunması; sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri olan ulusal hazinelerin korunması; fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması gerekçeleriyle, ithalata belirli kısıtlamalar veya yasaklıklar getirmeye yetkilidir.
Bu nedenle, ithal edilmesi düşünülen eşyanın Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Numarasını belirledikten sonra, bu eşya ile ilgili olarak getirilmiş bir yasaklama veya kısıtlama olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.
Kullanılmış Mal İthal Edilebilir mi?
Türkiye’ye ithal edilecek eşyanın yeni ve kullanılmamış olması esastır.
Türkiye’ye yapılan ithalata dair kural ve esasların belirlendiği ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan İthalat Rejimi Kararına göre her türlü eski, kullanılmış, yenileştirilmiş, kusurlu (defolu) ve yatık (zamanla dayanıklılığını yitirmiş) eşyanın ülkemize ithal edilebilmesi için Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü’nden izin alınması ve alınan iznin ithalat işlemleri sırasında gümrük idaresine sunulması gereklidir.
İthali İzne Tabi Eşya Nedir?
Bazı eşyaları, Türkiye’ye ithal edebilmek için izin alınması gerekir. Bu tür eşyalar gümrük ve dış ticaret mevzuatında “ithali izne veya uygunluk denetimine tabi eşya” olarak ifade edilir. Hangi eşyanın ithalatının izne veya uygunluk denetimine tabi olduğu, uluslararası anlaşmalar ve dış ticaret politikası çerçevesinde belirlenmektedir. Bu denetimler farklı kurum ve kuruluşlar tarafından yapılır.
İthalata başlarken, eşyanızın Türkiye’ye ithal edilmesi için herhangi bir kurum veya kuruluştan bir izin, lisans, uygunluk belgesi veya yeterlilik belgesi almanızın gerekli olup olmadığına dair Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon Numarasını belirledikten sonra, bu eşya ile ilgili olarak güncel bilgiyi edinmek eşya ithali için hayati önem taşımaktadır.
Bazı eşyalar yasağa tabi olmayabilir. Ancak eşyanın ithali için insan-hayvan bitki sağlığı, kamu ahlak ve düzeninin korunması bakımından belirli kurum ve kuruluşlar nezdinde izin alınması gerekmektedir.
Örnek: Silah ithal edilebilmesi için İthalat 2020/2 kapsamı eşya olup, Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğü ve Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından veya bu kuruluşlarca yetki verilen kurum ve kuruluşlarca ithal edilebilir.
Bunun yanında gıda ve gıda ile temas eden ürünler, tarım ürünleri, hurda ve atıklar, sağlık ve tıbbi ürünler, işçi sağlığını etkileyen ürünler gibi birçok ürün ilgili bakanlıklardan izin alınarak ithali mümkündür. Eşyaların yurda getirilmeden önde Gümrük Tarife Pozisyonunun belirlenmesi ve izine tabi olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.
