Sözlükte gusül (gasl ve gusl) “bir şeyi su ile yıkamayı“, fıkıh ilminde ise “bütün vücudun temiz su ile yıkanması şeklinde yapılan hükmî temizlik işlemi“ni tanımlar. Fıkıhta abdeste küçük temizlik, abdest almayı gerektiren hallere küçük kirlilik (hades-i asgar), gusle büyük temizlik, guslü gerektiren hallere de büyük kirlilik (hades-i ekber) denilir. Guslün bir diğer adı da boy abdestidir. Peki, Gusül abdesti nasıl alınır?
GUSÜL ABDESTİ NASIL ALINIR?
· Gusletmek isteyen bir erkek veya kadın, banyoya girmeden "Eûzü-Besmele" çeker ve sol ayağı ile banyoya girer. (Banyoya girmeden önce, su geçirmeye engel oje, boya, yapıştırıcı vb. şeyleri temizlemek gerekir.)
· Öncelikle elleri ve avret yerlerini yıkar ve tüm bedenini kir ve pisliklerden temizler.
· Besmele çekip "Niyet ettim Allah rızası için gusül abdesti almaya" diye niyet eder. (Niyet etmek Şafi Mezhebine göre farzdır.)
· Niyetten sonra Namaz abdesti gibi abdest alınır. Abdest alırken aşağıdaki 5. ve 6. maddelere dikkat eder.
· Abdest alırken ağzına üç kere dolu dolu su alır ve her defasında ağzını boğazına kadar gargara yapmak suretiyle çalkalar. Oruçlu ise boğazına su kaçmamasına dikkat edilmeli. (Ağzı yıkamak Hanefi Mezhebine göre farzdır.)
· Yine abdest alırken dikkat edeceği diğer bir husus da burnuna üç defa su çekerek burnun temizlenmesidir. Buradaki ölçü, çekilen suyun burnu sızlatacak derinlikte olmasıdır. (Burna su çekmek Hanefi Mezhebine göre farzdır.)
· Abdesttin ardından önce başına sonra sağ omuza ve sol omuza üçer defa su dökülür ve vücudun her yerini kuru yer kalmayacak şekilde yıkar. Göbek boşluğuyla küpe deliklerine su gitmesi hususuna dikkat edilmelidir. (Bütün vücudu yıkamak Şaffi ve Hanefi Mezhebine göre farzdır.)
· Ayak altında su birikmişse çıkarken ayakları yıkar ve daha sonra sağ ayak ile banyodan çıkılır.
GUSÜL ABDESTİNİN FARZLARI NELERDİR?
- Bir kere ağza dolu dolu su vermek,
- Bir kere burna su çekmek,
- Bir kere de bütün vücudu yıkayıp, temizlemek.
- Ağzı, burnu ve bütün bedeni en az bir kere yıkamak farzdır. Bu yıkamayı üç’e çıkaran kimse ise, farzı yerine getirmekle beraber, sünnet sevabını da kazanır.
GUSÜL ABDESTİNİN SÜNETLERİ NELERDİR?
- Gusle besmele ve niyet ile başlamak, Mâlikîler ile Şâfiîlerde niyet farzdır. Hanbelîlere göre ise, niyet guslün sıhhat şartıdır.
- Öncelikle elleri ve avret yerini yıkamak,
- Bedenin herhangi bir yerinde kir ve pislik varsa onu gidermek,
- Gusül Abdestinden öcen namaz abdesti almak,
- Su birikintisi varsa ayakların yıkanmasını sona bırakmak,
- Abdestten sonra önce üç defa başa, sonra sağ, sonra sol omuza su dökmek, sonra diğer uzuvları yıkamak, her defasında bedeni iyi ovuşturmak,
- Her uzvu üçer defa yıkamak,
- Suyun kullanımında aşırı davranmamak,
- Avret yerlerini örterek yıkanmak,
- Gusül esnasında konuşmamak,
- Gusülden sonra çabucak giyinmek.
- GUSÜL ABDESTİNİ GEREKTİREN DURUMLAR NELERDİR?
1) Cünüplük hâli bu iki sebepten meydana gelir:
a. İster uyanık halde olsun, isterse uyku hâlinde olsun, herhangi bir cinsel uyarı veya ilişki olmaksızın, şehvetle meninin dışarı atılması, cinsel doyum halinin meydana gelmesi:
Not: Şâfiîler hariç fakihlerin çoğunluğu, cünüplük için meninin şehvetle gelmesini şart gördüklerinden, ağır kaldırma, düşme, hastalık gibi sebeplerle meninin gelmesini cünüplük sebebi saymazlar.
Uyandığında ihtilâm olduğunu hatırlamamakla birlikte elbisesinde meni bulaşığı gören kimsenin gusletmesi gerekir. Buna karşılık ihtilâm olduğunu hatırladığı halde elbisesinde böyle bir iz görmeyen kimsenin ise gusletmesi gerekmez.
b. Cinsel ilişkide bulunulma: Burada meninin gelmesi (orgazm) şart değildir. Cinsel münasebetin kendisi cünüplük sebebidir.
2) Kadınların hayız hâli. Kadınların hayız halleri son bulunca, gusletmeleri farz olur.
3) Kadınlara özel bir hâl olan nifas, yani doğumdan sonraki lohusalık hâli: Nifas hâlinden kurtulan bir kadının gusletmesi farz olur.
GUSÜL ABDESTİ OLMADAN YAPILMASI HARAM OLAN ŞEYLER
· Namaz kılmak.
· Kur'an okumak: Ezberden veya Mushaf'a bakarak bir âyet dahi olsa Kur'an okumak (tilâvet) haramdır. Ancak Kur'an'daki dua ve sena âyetlerini tilâvet kasdı olmaksızın dua ve sena niyyetiyle ezberden okumak câiz görülmüştür. Kelime-i şehadet getirmek, tesbih ve tekbir kelimelerini söylemek de câizdir.
· Kur'an-ı Kerîm'e el sürmek: Kur'an okumak caiz olmadığı gibi el sürmek de caiz değildir.sterse el sürülen bir âyet olsun, isterse yarım âyet bu hüküm değişmez.
· Kâbe-i Muazzama'yı tavâf etmek.
· Zaruret olmaksızın câmi-i şerîfin içine girmek veya camiin içinden geçmek.
· Üzerinde âyet-i kerime yazılı herhangi altın ve gümüş parayı ve kolyeyi veyahut levhayı elle tutmak da haramdır.
· Cünüp olan kimse, oruç tutmakla beraber, hayız ve nifas hâlindeki kadın, oruç da tutamaz.
GUSÜL ABDESTİNİ ALMANIN SÜNNET OLDUĞU DURUMLAR
· Cuma ve bayram namazları öncesi
· Hac veya umre niyetiyle ihrama girerken
· Arafat'ta vakfden önce
