Havanın değişmesiyle insan bedeninde de değişimler gerçekleşiyor. Doğadaki değişim hormonlara etki ederken, bu durum bazı kişilerde alerji olarak da kendini gösterebiliyor.
Mevsim geçişlerinde görülen bu depresyon hali bahar aylarında gerçekleştiği için de "bahar depresyonu" olarak adlandırılıyor.
Uzmanlar; baharda hissedilen halsizlik, sinirlilik, umutsuzluk gibi belirtilerin 3-4 hafta sürmesi durumunda bir profesyonele başvurulması gerektiğini ifade ediyor.
Uzman Klinik Psikolog Çağrı Akyol Çevirir, konuyla ilgili İLKHA muhabirine konuştu.
Bahar depresyonu nedir?
Bahar depresyonunun klinik seyir ve hastalığın semptomları baz alındığında normal depresyon ile farkının olmadığını aradaki fark olarak bahar depresyonunu baharın tetiklediğini belirten Çevirir, "Gün ışığının artması, doğanın canlanması insanlarda bir takım duygu durum bozukluklarını tetikleyebiliyor. Kişilerin altta yatan meseleleri biraz daha fokurdayarak su yüzüne çıkıyor." dedi.
Bahar depresyonunun belirtileri nelerdir?
Bahar depresyonu ile bahar yorgunluğunun aynı şeyler olmadığına dikkat çeken Çevirir, "Çevremizde çokça kez 'yine bahar geldi; bir halsizlik, hüzün, keder... aslında her yer cıvıl cıvıl ama içimde bir boşluk hissediyorum' gibi söylemler duyabiliriz. Bu durum aslına bakarsanız depresyonun belirtisi değildir. Depresif bir ruh hali olabilir belki ancak geçicidir yani hemen bir profesyonelden yardım almak ya da evhamlanmak akıl karı olmaz. Kendimizi biraz daha sürece bırakmalıyız. Gün ışığının artması ile birlikte insanların uykularında ve iştahlarında bir takım değişiklikler meydana gelebiliyor bu durumun yanı sıra çalışan insanlarda tüm senenin yorgunluğuyla kış aylarında çıkmış oluyoruz adaptasyonda problemler yaşayabiliyoruz. Bahar depresyonu mu yoksa bahar hüznü, yorgunluğu mu bunu görmekte fayda var. Bu durumu görmenin de en güzel yönü şu; 3 hafta veya 1 ayı geçtiği sürelerde o zaman çanlar çalmaya başlayabilir; bu işlevselliğini bozmaya başladı, bir takım şeyler yolunda gitmiyor diyebiliriz. İşlevsellik deyince aklımıza, mesleki işlevsellik, sosyal işlevsellik gelmelidir. Sürece yaydığımız takdirde hala geçmiyorsa ve bu ruh hali hala direniyorsa... Bu direnç ne demek? Artık birşeyler ile baş etmekte zorlanıyorsak, mutlu hissediyorsak, kaygılı hissediyorsak, anlamsız yorgunluk varsa, kas ağrılarımız eşlik ediyorsa, hep olumsuz düşünüyorsak ve artık günlük hayatımızı sekteye uğratıyorsa burada depresyon diyebiliriz." şeklinde konuştu.
"Her insan mevsim değişikliğinden aynı oranda etkilenmiyor"
Beyin kimyasında değişiklikleri tetikleyecek birçok etken olduğunun altını çizen Çevirir, "Söz konusu bahar depresyonu olduğu için gün ışığı ve mevsimsel değişimlerden bahsediyoruz. Her insan mevsim değişikliğinden aynı oranda etkilenmiyor. Kimler daha fazla etkilenebilir? Ailesinde genetik yüklülüğü olan, duygu durum bozuklukları olan veya geçmişte depresif bir nöbet geçirmiş biri daha fazla etkilenebilir. Sadece bu durumda değil burada biraz daha organik problemleri de gözden kaçırmamamız lazım. Anemisi olan, tiroid hormonu bozukluğu olan veya geçmişten bu yana depresif şikâyetleri olan hastalıklar çok daha fazla etkilenebiliyorlar. Depresyon olmadığı halde sürece bırakıldığında yavaş yavaş kendiliğinden geçecektir. Ya kişinin adaptasyonuyla ya kişinin kendi müdahaleleri ile ya da kişinin alacağı önlemlerle kendiliğinden geçebilir ama söz konusu bahar depresyonu ise klinik bir durumdan söz ediyoruz burada profesyonellerden yardım almakta fayda vardır." ifadelerini kullandı.
