Geçen haftaki yazımızda abdestin fıkıh yönünü değerlendirmiştik. Bu hafta da abdest ile bazı hükümlere değineceğiz. Bu fıkhi hükümler Müslümanların günlük hayat içerisinde abdestle ilgili karşılaşabilecekleri vaziyetler ve meraklarını giderebilecekleri meselelerle ilgili mezhep imamlarımızın tavsiye ve görüşlerini içermektedir.
Şimdi günlük hayatta Müslüman toplumun abdest ile ilgili olarak sıkça sorduğu sorular ve bu soruların çözümlerini ele alalım;
Soru-1)Abdest alınan yerin ve lavabonun aynı yerde olması abdestin sıhhatine zarar verir mi?
Cevap; Bu tür yerlerde abdest almak zaruret dâhilinde caizdir. Ama abdest esnasında okunması tavsiye edilen dua ve sureler okunmamalı çünkü abdest alınan mekân buna müsait değildir.
Soru-2)Abdest suyunun deriye ulaşmasına engel olan herhangi bir mani varsa abdest kabul olur mu?
Cevap; Abdest alınırken deri üzerinde herhangi bir manilik bulunmamalıdır. Örneğin hamur, yağ, oje ve deri üzerinde katılaşmış kirler de buna dâhildir. Günümüz gençleri içerisinde moda halini alan dinen, tıbben ve fıtraten uygunluğu kabul edilemeyen dövme de bu kapsamdadır. Bazı dövme çeşitleri suyun deriye ulaşmasına engel teşkil ettiğinden dolayı dövmenin giderilmesi gerekmektedir. Her ne kadar bazı dövmeler suyu geçirse de emanet olarak bize verilen bu bedene bu tür bir muamelede bulunmak emanete ihanettir. Bunun yanında tırnak aralarında bulunan kirlerin de giderilmesi gerekmektedir. Kirlerin temizlenmesi zorluk teşkil ediyorsa su deriye ulaşmasa da abdest sahihtir.
Soru-3)Maide süresindeki abdest ayetinde namaz kılınacağı zaman abdest alınması emrediliyor. Her namaz kılındığında abdest alınması gerekiyor mu?
Cevap; Her namaz için ayarı abdest almak farz değildir. Ancak her namaz için abdest almak sünnettir.
Soru-4) Özür sahibi kimsenin abdesti nasıl olur?
Cevap; Özür sahibi kimse özrü devam ettiği sürece her namaz vakti için abdest almalıdır. Özür sahibi kimsenin abdesti namaz vaktinin girmesi ile değil çıkması ile bozulur. Bu husus İmam Ebu Hanefi’ye göredir. İmam Şafi’ye göre ise özür sahibi kimse her namaz için abdest almalı; abdesti de namazı bitince son bulur.
Soru-5)Kadın ve Erkeğin tenlerinin birbirine teması hususunda abdest bozulur mu?
Cevap; a)Mahremi olan bir bayana erkeğin dokunması Hanefi, Şafi ve Maliki mezheplerine göre abdesti bozmaz.
b)Nikâhı düşen bayana dokunmak Şafii, Maliki ve Hanbelî’ye göre abdesti bozar. Hanefilere göre abdest bozulmaz.
c)Nikâhlanması ebediyen haram olmayan(Hanımın kız kardeşi gibi)bayana dokunmak Şafii, Maliki ve Hanbelî mezhebine göre abdesti bozar.
d)Hanbelî mezhebine göre hangi bayan olursa olsun abdest bozulur.
e)Şafii, Maliki ve Hanefilere göre beş yaşında kız ile ihtiyar pir-i faniye(Şehevi duygu ve gayretten yoksun hale gelmiş yaşlı) dokunmak abdesti bozmaz.
Soru-6)Abdesti bozan şeyler nelerdir?
Cevap;1-Ön ve arka avret yerinden çıkan her şey abdesti bozar.
2-Aklın kaybolması (içki, delirme, bayılma, uyku… Gibi.)
3-Cinsel uzva el sürmekle Hanefilere göre abdest bozulmaz; Şafiilere göre bozulur.
4-Kan, irin, yara suyunun vücuttan çıkışı abdesti bozar.(Şafiilere göre kanın çok miktarı bozar.)

5-Uyumak abdesti bozar.
6-Hanefilere göre ağız dolusu kusmak abdesti bozar.
Peygamber efendimiz (sav) bir hadis-i şerifinde şöyle buyurmaktadır; ‘’Allah kimin için iyilik dilerse onu dinde fakih kılar.’’ Dinde fakih şahsiyetlerin artması temennisiyle, Allah’a emanet olun.