Geçen haftaki yazımızda mü’minin silahı olan abdestin önemine ve bilhassa insana sıhhat açısından sağladığı yararlara değindik. Bu haftada abdestin fıkhi yönüne değineceğiz inşallah…
a-)Abdestin farzları; Maide süresinde geçen ayet-i kerimede abdestin fazları şunlardır;
1-Yüzleri yıkamak
2-Kolları dirseklerle beraber yıkamak
3-Başı mesh etmek
4-Ayakları topuklarla beraber yıkamak(maide 5/6)
Yüzün sınırı iki kulak yumuşağı, alındaki saç bitim yeri ile çenenin sona erdiği yer arasında kalan kısım olarak belirlenmiştir. Yüz yıkanırken sakal sık ise üstünü yıkamak yeterlidir. Abdest alınırken parmakta yüzük varsa vücuda su temas edecek şekilde yüzüğün oynatılması gerekmektedir. Dirseklerin yıkanması abdestin farzları içinde yer almaktadır. Dirsekler yıkanmadan alınan abdest makbul değildir. Başın dörtte birinin el içinin ıslaklığıyla mesh edilmesi Hanefilere göre yeterlidir. Başın mesh edilmesi Şafii mezhebinde daha az iken diğer iki mezhepte ise neredeyse başın tamamıdır.
Abdestin bu dört farzına bütün Sünni fıkıh âlimleri ittifak etmiştir. Ancak Hanefi mezhebinin dışında kalan diğer üç mezhebin bu farzlara eklemelerde bulunduğu görülür. Niyet bu üç mezhebe göre farzdır. Abdeste başlarken besmele getirmek Hanbelîlere farzdır. Farzların ayette sayılan sıraya göre yıkanması (Bu işleme tertip denilmektedir.) Şafii ve Hanbelîlere göre farzdır. Bu işlemlerin ara verilmeden yıkanması (Bu işleme ise muvalat denilmektedir.)Maliki ve Hanbelîlere göre farzdır.
b-)Abdestin sünnetleri;
1-Başlarken besmele getirmek
2-Elleri bileklerle beraber üç defa yıkamak
3-Ağız ve burun temizliği yapmak
4-Misvak kullanmak veya dişleri fırçalamak
5-Sakalları hilallemek
6-El parmaklarını birbirine sokup ovuşturmak
7-Başın tamamını mesh etmek, uzuvları yıkarken sağ uzuvdan başlamak, uzuvları üçer defa yıkamak, abdesti ara vermeden tamamlamak.
Abdestin adapları;1-mümkünse kıbleye yönelmek 2-abdest suyunu elbiseye sıçratmamak 3-Dünya işlerinden konuşmama bunun yerine abdest dualarını okumak vb.
Abdestin adaplarından kasıt kişinin abdest alırken peygamberimizin sünnetine azami derece dikkat etmesi anlaşılmalıdır.
Yazımıza haftaya devam edeceğiz inşallah…